mới mẻ. Khi trao đổi vu vơ về tin tức này nọ, họ đành phải thu hẹp vào những đề tài khác, như sức khoẻ của bà Churchill vốn có vẻ như thay đổi mỗi ngày, hoặc tình trạng của chị Weston vốn đang hạnh phúc và có thể được hạnh phúc hơn khi có một đứa con.
Cô Elton vô cùng thất vọng. Niềm vui và sự phô trương của cô bị trì hoãn. Những màn giới thiệu và khen tặng phải chờ đấy, và những buổi tụ họp chỉ mới diễn ra trên đầu môi chót lưỡi. Thoạt đầu cô nghĩ thế, nhưng suy tính lại một chút cô thấy không cần phải trì hoãn mọi việc . Tại sao không đi khám phá Box Hill dù vợ chồng cô chưa đến ¿ khi họ đến thì tất cả có thể đi lần nữa vào mùa thu. Vợ chồng cô quyết định đi Box Hill. Lúc đầu khi hai người trù định thì cũng có những người khác nắm bắt lấy ý tưởng này. Emma chưa bao giờ đi Box Hill, cô muốn xem nơi mà mọi người đều ca ngợi thế nên cô và ông Weston đồng ý chọn một buổi sáng đẹp trời để lên đường . Chỉ có hai hoặc ba người khác được chọn để nhập bọn. Họ sẽ đi theo cách âm thầm, không phô trương, chắc chắn là không rôm rả như nhà Elton và nhà Suckling.
Nhóm Emma đều đồng ý theo cách thức này, thế nên Emma lấy làm ngạc nhiên và có phần bất mãn khi nghe ông Weston nói đã đề nghị với cô Elton là hai nhóm nên hội lại mà cùng đi với nhau, vì hai vợ chồng Suckling không đến . Vì cô Elton đã đồng ý, bây giờ là tuỳ nơi Emma. Tuy có ác cảm với cô Elton mà ông Weston đã biết rõ, Emma không muốn làm ông khó chịu rồi khiến cho vợ ông buồn. Thế là cô đành chấp nhận sự thu xếp mà cô không hề muốn – sự sắp xếp có thể khiến cho cô bị xem thường vì đã nhập bọn với cô Elton! Mọi cảm nghĩ đều bị xúc phạm, tính độ lượng phải chịu khuất phục bề ngoài khiến tinh thần cô nặng nề vì thiện ý khó kiểm soát của ông Weston.
Ông nói một cách thoải mái:
Tôi lấy làm mừng vì cô chấp nhận ý kiến của tôi , đi chơi như thế này mới vui khi có đông người. Càng đông càng vui. Dù sao chăng nữa, cô ấy cũng là người tốt . Ta không thể gạt cô ấy ra ngoài.
Bề ngoài Emma không phủ nhận gì cả, còn trong thâm tâm cô không đồng ý.
Bây giờ là giữa tháng Sáu, thời tiết tốt. Cô Elton nóng ruột muốn định ngày đi, bàn tính với ông Weston về các món bồ câu và thịt cừu, nhưng một con ngựa kéo xe bị đau, chạy khập khiễng, khiến cho họ không biết lúc nào có thể đi được. Có thể phải chờ nhiều tuần, hoặc chỉ vài ngày cho con ngựa bình phục, nhưng không thể chuẩn bị được gì, mọi việc đều đình trệ trong tâm trạng u uẩn. Mọi tài tháo vát của cô Elton không thể giúp được gì. Cô thốt lên:
Thật là bực mình phải không Knightley? Trời tốt như thế này cho chuyến đi khám phá! Những sự trì hoãn và thất vọng như thế này quả là đáng ghét! Chúng ta phải làm gì đây? Rồi một năm trôi qua mà không làm được gì cả. Vào thời điểm này năm ngoái, tôi đã nói chắc chắn với anh chúng tôi sẽ tổ chức một đoàn đi khám phá từ Maple Grove đến Kings Weston.
Anh Knightley đáp:
Cô nên khám phá Donwell thì tốt hơn, như thế thì không cần ngựa. Đến chơi với tôi để ăn dâu tôi trồng. Dâu chín nhanh lắm.
Thoạt đầu anh Knightley không tỏ ra nghiêm túc, nhưng rồi anh phải lo tiến hành vì lời mời của anh được vui vẻ chấp nhận. Câu nói “Ôi chao! Tôi rất thích như thế “ không phải là đãi bôi. Donwell nổi tiếng nhờ những luống dâu mời gọi hấp dẫn. Nhưng trong trường hợp này thì không cần mời gọi: những luống bắp cải cũng đủ hấp dẫn cô Elton khi cô chỉ muốn có cơ hội đi đâu đấy lúc này. Cô hứa đi hứa lại với anh đến nỗi anh không còn nghi ngờ gì nữa, và tỏ ra rất vui với thái độ thân tình như thế .
Cô nói :
Anh tin tôi đi, chắc chắn tôi sẽ đến . Chỉ cần định ngày, rồi tôi sẽ đến. Anh cho phép tôi dẫn theo Jane Fairfax chứ?
Anh đáp:
Tôi không thể định ngày vì phải bàn với những người mà tôi mong họ sẽ gặp cô .
Ôi dào! Cứ để tôi lo liệu. Để cho tôi được tự do. Tôi là Bà chúa bảo trợ mà, anh biết đấy .
anh nói :
Tôi mong cô mời nhà Elton, nhưng tôi không muốn cô nhọc công mời người khác .
nhóm của tôi , hãy để tôi lo. Tôi sẽ mời khách cho anh.
Anh điềm tĩnh đáp:
Không, trên thế gian chỉ có một phụ nữ có chồng mà tôi cho phép mời khách đến Donwell, đó là…
Cô Elton chặn ngang có vẻ hơi phật ý:
Tôi nghĩ đấy là chị Weston.
Không phải , đấy là vợ tôi, và khi chưa có vợ thì tôi sẽ tự lo việc này.
hài lòng vì không có ai được xem là vượt trội hơn, cô thốt lên:
À, anh thật là lạ kỳ! anh là người thích đùa và có thể nói theo ý thích. Anh quả là hóm hỉnh. Được, tôi sẽ dẫn theo Jane Fairfax – Jane và dì của cô ấy . Còn lại là do anh lo. Tôi không phiền được gặp gia đình Hartfield. Đừng băIn khoăn. Tôi biết anh mến họ.
Chắc chắn cô sẽ gặp họ nếu tôi mời được họ, và tôi sẽ ghé qua chị Bates trên đường về nhà.
Không cần thiết, tôi gặp Jane hàng ngày, nhưng tuỳ anh. Chúng tôi sẽ đi vào buổi sáng, KNightley ạ, đơn giản thôi. Tôi sẽ đội một chiếc mũ rộng và mang một cái giỏ. Đây , có lẽ là cái giỏ này với dải băng màu hồng. Không có gì đơn giản hơn, anh thấy đấy. Còn Jane sẽ có một cái giỏ khác giống như thế. Không có nghi thức hoặc biểu dương như kiểu Bohemien. Chúng tôi sẽ đi quanh trang trại của anh, tự hái dâu, ngồi dưới bóng cây..và bất kỳ thứ gì anh muốn mời, tất cả đều ở ngoài trời – một chiếc bàn đặt dưới tán cây, anh biết đấy. Mọi thứ đều theo thiên nhiên và giản đơn. Có phải ý anh muốn thế không?
Không hẳn, ý tưởng của tôi về thiên nhiên và giản đơn là chiếc bàn trong phòng ăn. Tôi nghĩ tốt nhất là phục vụ cái thiên nhiên và cái giản đơn của những quý ông và quý bà bằng bữa ăn trong nhà. Khi cô chán ăn dâu ngoài vườn thì sẽ có thịt nguội trong nhà.
Được tuỳ anh, nhưng đừng bày biện nhiều. Nhân tiện, liệu tôi và gia nhân của tôi có giúp gì được cho anh không? Xin hãy thành thực, Knightley. Nếu anh cần tôi bàn với bà Hodges, hoặc xem xét cái gì đấy …
Tôi không cần gì cả, tôi cảm ơn cô .
Được, nhưng nếu có khó khăn gì, gia nhân của tôi sẽ rất đắc dụng.
Tôi xin trả lời rằng gia nhân của tôi nghĩ họ cũng đắc dụng, và không muốn ai giúp đỡ.
Ước gì tôi có một con lừa. Tiện lợi cho chúng tôi trên lưng lừa. Jane, chị Bates và tôi , còn đức lang quân của tôi đi bộ kế bên. Tôi phải bàn với anh ấy về việc nuôi một con lừa. Trong cuộc sống đồng quê thì đó là điều cần thiết, bởi vì với một phụ nữ có tài tháo vát thì không thể ru rú trong nhà mãi được, còn nếu đi bộ trên quãng đường xa, thì ông biết đấy, bụi bặm vào mùa hè, lầy lội vào mùa đôntg…
Giữa Donwell và Highbury thì cô không phải chịu đựng gì cả. Đường quê Donwell không bao giờ tung bụi và hoàn toàn khô ráo trong mùa này. Tuy nhiên, nếu cô muốn thì cứ cưỡi lừa. Cô có thể mượn con lừa của nhà Cole. Tôi muốn mọi thứ đều theo sở thích của cô , nếu có thể được .
Tôi tin thế. Thật ra tôi công tâm với anh, người bạn tốt của tôi . Tôi biết bên trong cử chỉ có vẻ khô cứng, thẳng thừng, anh có con tim hiền hậu. Như tôi bảo anh E., anh là người rất hóm hỉnh. Vâng, hãy tin tôi , Knightley, tôi hoàn toàn hiểu được anh có lòng quan tâm đến tôi trong kế hoạch này. Anh đã đánh trúng sở thích của tôi .
Anh Knightley có một lý do khác để tránh đặt bàn ăn dưới tán cây. Anh mong thuyết phục được ông Woodhouse và Emma gia nhập, và biết nếu để cho họ ăn uống ngoài trời thì ông sẽ ngã bệnh. Phải tránh để ông Woodhouse bị nhọc nhằn chỉ vì một chuyến đi vào buổi sáng và một hoặc hai tiếng đồng hồ đến chơi Donwell.
Ông Woodhouse được mời với lòng thành. Dù cho hay cả tin và sợ sệt, ông không thấy có hiểm nguy tiềm ẩn nào. Ông nhận lời mời. Trong hai năm gần đây , ông chưa đi đến Donwell. Ông ước vào một buổi sáng trời đẹp, ông, Emma và Harriet có thể đi, rồi ông ngồi với chị Weston trong khi các cô gái đi vòng quanh ngoài vườn. Ông nghĩ họ sẽ không bị ướt vì đấy là vào lúc giữa buổi sáng. Ông rất muốn xem lại ngôi nhà cũ, sẽ rất vui được gặp vợ chồng Elton cùng những láng giềng khác của ông . Ông thấy không có trở ngại nào cho ông, Emma và Harriet sẽ đi đến đấy vào một buổi sáng đẹp trời . Ông nghĩ anh Knightley thật là tử tế mà mời họ - hay hơn là mời ăn tối. Ông không thích ra khỏi nhà dự tiệc vào buổi tối.
Anh Knightley có may mắn khi được nhiều người đồng tình. Mọi người được mời đều vui vẻ nhận lời, vì giống như cô Elton, họ cho đây là vinh dự dành cho mình. Emma và Harriet đều cho biết họ sẽ lấy làm vui. Dù không được yêu cầu, ông Weston hứa sẽ gọi Frank gia nhập, nhưng không ai trách ông vì cho đấy là dấu hiệu của sự tán thành và cảm kích. Rồi anh Knightley đành phải nói rằng mình sẽ vui được gặp Frank. Thế là ông Weston vội biên thiệp mời và tha thiết bảo anh con trai đến tham dự.
Trong lúc này con ngựa bị thương bình phục nhanh đến nỗi đoàn định đi Box Hill phải khổ sở tính toán, rồi cuối cùng định ngày tới Donwell rồi sẽ đi Box Hill vào hôm sau, vì thời tiết rất thích hợp.
Dưới ánh nắng ban mai gần giữa mùa hè, ông Woodhouse an toàn đi trên cỗ xe của ông, với một cửa sổ được đóng kín, rồi được sắp xếp trong gian phòng tiện nghi nhất của Tu viện, sự chuẩn bị đặcbiệt cho ông là ngọn lửa trong lò sưởi buổi sáng. Ông tỏ ra rất vui và thoải mái, khuyên mọi người nên vào ngồi nghỉ ngơi, không nên chịu nắng nóng. Dường như có chủ ý muốn đi bộ đến đấy để sẵn sàng chịu mệt mỏi, chị Weston luôn ngồi bên ông, chịu khó nghe ông nói và đồng cảm với ông , trong khi những người khác được mời hoặc được thuyết phục đi ra ngoài.
Đã từ lâu Emma mới có dịp quay lại tu viện, nên khá an tâm thấy ông bố được thoải mái, cô lấy làm vui mà đi ra ngoài, nhìn ngắm khắp nơi, háo hức với những gì cô nhìn thấy mà ôn lại hồi tưởng về ngôi nhà và khung cảnh vốn luôn thân thương với cô và tất cả gia đình cô .
Cô nhìn qua kích thước đáng kể và kiểu dáng của ngôi nhà, khu vườn rộng trải dài xuống đồng cỏ với một dòng nước chảy qua, rừng gỗ dồi dào cho dù phải sống theo thời thượng hoặc xa xỉ vẫn không cạn kiệt. Cô cảm thấy hãnh diện và hài lòng về vị chủ nhân hiện tại và tương lai. Toà nhà rộng hơn Hartfield và có kiểu dáng khác hẳn, trải rộng, có đường nét cách điệu, với những phòng ốc tiện nghi, một hoặc hai gian phòng đẹp đẽ. Toà nhà đáp ứng đúng các chức năng như từ bao giờ vẫn thế. Emma cảm thấy kính trọng như thế đấy là nơi cư ngụ của một gia đình cao quý, thuộc dòng dõi trâm anh. Trong dòng họ này, dù tố chất John Knightley có vài khuyết điểm, Isabella đã tỏ ra thích ứng một cách đáng khen. Cô không có gì hoặc làm gì để thẹn với mình. Emma bước đi trong những ý tưởng hài lòng ấy cho đến khi cô đi vào vườn dâu. Mọi người đều tụ tập ở đây, ngoại trừ Frank Churchill sắp đến từ Richmond.
Cô Elton, với chiếc mũ rộng và cái giỏ trên tay, sẵn sàng đi đầu để thu hái dâu và chỉ có dâu mà thôi.
Loại dâu ngon nhất ở Anh quốc…mọi người đều thích…luôn bổ dưỡng. Đây là những luống dâu đẹp nhất và quả đẹp nhất. Thật là vui khi tự tay hái lấy…cách duy nhất để thật sự thấy vui…buổi sáng đúng là thời gian thích hợp nhất..Không hề thấy mệt. Loài dâu này là ngon nhất..Mấy loại khác không unốt nổi…Loài này rất hiếm..Giá dâu ở London…có nhiều quanh Bristol…Maple Grove..người trồng dâu lại nghĩ khác , không có quy tắc nhất định…Quả ngon…nhưng vị quá đậm nên không thể ăn nhiều…không bằng anh đào…chỉ phiền là khi hái phải cúi xuống …Mặt trời chói chang…mệt gần chết..không thể chịu nổi nữa …phải đi đến bóng mát mà ngồi mất thôi…
Đấy là những lời đối thoại trong suốt nửa giờ, chỉ bị chị Weston ngắt ngang một lần trước khi bước ra hỏi anh Frank Churchill đã đến chưa. Chị cảm thấy bứt rứt một chút, lấy làm lo cho con ngựa của anh.
Có những chiếc ghế dùng ngồi tạm dưới bóng râm. Bây giờ, dù muốn dù không Emma vẫn phải nghe lỏm cô Elton và Jane Fairfax. Hai người đang nói về một tin phấn khởi. Cô Elton đã nhận được tin khiến cô rất vui. Đấy không phải là tin về bà Suckling, không phải tin về bà Bragge, nhưng vẫn gây hào hứng: tin về người chị họ của bà Bragge, người quen của bà Suckling, một phụ nữ nhiều người biết đến ở Maple Grove. Vui vẻ, quyến rũ, có địa vị cao, mối quen thân, gốc gác, tất cả mọi thứ. Cô Elton lập tức ngỏ ý một cách sôi nổi. Cô tỏ ra nồng nhiệt, sinh động, không muốn cô bạn từ chối, lập lại những lời khuyến dụ như cô đã từng nói lúc trước . Cô Elton còn nhất quyết được phép viết thư tỏ ý chấp thuận để gửi đi ngay ngày mai.
Emma lấy làm ngạc nhiên thấy Jane phải chịu đựng đến thế. Jane không tỏ vẻ bực bội, chỉ nói một cách thẳng thắn, rồi cuối cùng đề nghị mọi người đi dạo và xin anh Knightley cho họ đi thăm khu vườn, tất cả khu vườn. Cô muốn xem toàn diện. Xem ra cô không thể chịu được thái độ ngoan cố của cô Elton.
Thời tiết trở nên nóng hơn. Đoàn người đi phân tán thành từng nhóm, đông lắm là ba người, rồi theo nhau đi đến một con đường rộng đầy bóng mát, kéo dài khỏi khu vườn một khoảng cách bằng với khoảng cách đến bờ sông, dường như để ấn định ranh giới cho khu vui chơi. Con đường không dẫn đến cái gì cả, chỉ có một bức tường đá thấp với những cột cao, như thế đấy là lối đi vào một ngôi nhà vô hình. Mọi người tranh cãi về cách thiết kế của con đường như thế, nhưng đều tỏ ra dễ chịu khi đi dạo và thấy khung cảnh ở đây thật đẹp. Triền dốc đi từ tu viện càng dốc hơn ở đây. Đi thêm chừng nửa dặm thình lình có một bờ đất chặn ngang, có nhiều cây to, và cuối bờ đất ấy vươn lên Abbey Mill – trại xay Tu viện – với đồng cỏ trước mặt và con sông uốn quanh.
Đấy là một cảnh hữu tình – hữu tình trong con mắt và tinh thần. Khoảng xanh theo phong cách Anh, cây cối theo phong cách Anh, sự thoải mái theo phong cách Anh, hiện ra dưới ánh nắng tươi, mà không có vẻ gì quá choáng ngợp.
nghĩ đến Harriet nữa.
Họ cùng nhau đi thêm một quãng. Bóng mát thật là dễ chịu, và Emma thấy đây là thời khắc trong ngày khiến cho cô thơ thới nhất.
Chặng kế tiếp là đến nhà, họ phải về để dùng bữa. Khi mọi người đã ngồi vào bàn ăn, Frank Churchill vẫn chưa đến. Chị Weston trông ngóng, và trông ngóng mà không thấy gì. Bố anh không muốn cho thấy mình đang khắc khoải nên cười cợt với nỗi âu lo của chị, nhưng chị nghĩ giá như anh đừng cưỡi con ngựa ô của anh. Frank Churchill đã nói chắc chắn là sẽ đến. Anh chobt bà bác đã khoẻ nhiều nên anh không ngại cho bà khi anh đi vắng. Tuy nhiên, chị vẫn nhớ nhiều người nói rằng thể chất của bà Churchill có thể thay đổi thất thường , cần có anh bên cạnh. Cuối cùng chị tin rằng hẳn bà Churchill như thế nào đấy nên anh không đến được .
Anh Knightley đã làm mọi cách cho ông Woodhouse được vui. Những quỷên sách về nghệ thuật chạm trổ, những bộ sưu tập huy chương, đá chạm khắc, san hô, vỏ sò ốc và mọi thứ sưu tập khác của gia đình trong tủ của anh đều được mang ra cho ông giải khuây. Sự chăm sóc của anh được đáp ứng nhiệt tình, ông Woodhouse tỏ ra rất thích thú. Chị Weston đã cho ông xem qua tất cả, và bây giờ ông muốn cho Emma xem tất cả. Tuy nhiên, Emma không kịp xem, cô bước ra hành lang để có vài khoảnh khắc tự do ngắm nhìn khoảnh sân bên ngoài.
Vừa đúng lúc, cô thấy Jane Fairfax xuất hiện, từ khu vườn đi vào, dáng vẻ như trốn lánh. Jane cảm thấy bất ngờ khi bắt gặp Emma nên giật mình, nhưng thật ra cô muốn đi tìm Emma. Jane nói:
Nếu ai hỏi đến tôi, cô làm ơn nói tôi đã về nhà, nhé? Tôi định về đây. Dì tôi không nghĩ tôi đi lâu đến thế, nhưng tôi tin ở nhà cần tôi, thế nên tôi định về ngay. Tôi không báo cho ai biết vì chỉ gây thắc mắc. Khi những người khác trở về, nếu họ hỏi, cô nói tôi về rồi nhé?
Được rồi, nếu cô muốn. Nhưng cô đi về Highbury một mình sao?
Vâng, có hại gì đâu ? Tôi đi nhanh. Tôi sẽ về đến nhà trong vòng hai mươi phút.
Nhưng đường quá xa, cô không nên đi một mình. Để gia nhân của bố tôi đi với cô. Để tôi gọi xe ngựa. Chỉ mấy năm phút thôi.
Cảm ơn cô, cảm ơn, nhưng không cần. Tôi muốn đi bộ. Tôi mà sợ đi bộ một mình! Có thể không lâu nữa tôi phải lo cho ai khác !
Jane có vẻ bối rối . Và Emma đáp một cách tình cảm:
Không có lý do gì mà để cho cô chịu rủi ro. Tôi phải kêu xe ngựa cho cô. Trời nóng có thể nguy hại hơn. Cô có vẻ mệt rồi.
Cô đáp:
Đúng, tôi mệt, nhưng không phải cách mệt như thế .. Đi bộ sẽ giúp cho tôi khoẻ người . Cô Woodhouse, có những lúc chúng ta đều biết sự mệt mỏi về tinh thần là như thế nào. Tôi phải nhận rằng tôi cảm thấy mệt mỏi. Nếu cô thương tôi, xin cô để cho tôi tự lo.
Emma không còn lời nào để tranh cãi. Cô đã trông thấy tất cả, cô thông cảm với Jane và cũng mong cho Jane ra về ngay. Cô nhìn Jane ra về với tình cảm nồng nàn của một người bạn. Vẻ mặt của Jane khi từ giã thật là cảm kích. Câu từ giã "Ôi chao, cô Woodhouse, quả là thoải mái khi đôi lúc được cô đơn!" xem dường như xuất phát từ một con tim trĩu nặng, cho thấy phần nào sự chịu đựng dai dẳng, ngay đối với những người thương yêu cô nhất.
Khi trở vào trong hành lang, Emma nhủ thầm "Có gia đình như thế! co 'người dì như thế ! tội nghiệp cho cô! Cô càng thêm đau khổ, tôi càng thương xót cho cô hơn".
Jane đi chỉ độ mười lăm phút và mọi người vừa xem qua hình ảnh về Venice, thì Frank Churchill đến. Emma đã không nghĩ đến anh, cô đã quên nghĩ đến anh, nhưng vẫn rất vui khi gặp lại anh. Chị Weston nhẹ nhõm. Lỗi không phải do con ngựa ô, họ đã đúng khi nghĩ đấy là do bà Churchill. Anh bị giữ lại vì bà yếu mệt – một cơn tai biến thần kinh chỉ kéo dài vài giờ - và có lúc anh bỏ hẳn ý định đi. Giá như anh biết trời nóng như thế hoặc đã muộn như thế thì hẳn anh đã ở nhà. Trời quá nóng! Anh chưa bao giờ mệt đến thế, chỉ ước gì đã đừng đi..không có gì làm anh khổ sở bằng cái nóng…Anh có thể chịu được lạnh giỏi, nhưng không chịu được nóng…
Rồi anh ngồi xuống, tránh xa lò sưởi dàng cho ông Woodhouse, dáng vẻ trông rất tệ hại.
Emma nói:
Nếu anh ngồi yên thì anh sẽ được mát ngay.
Ngay khi được mát, tôi sẽ phải trở về. Tôi khó thể được tha thứ, nhưng đấy cũng là ý nghĩ khiến cho tôi đi đến đây. Tôi đoán mọi người sẽ ra về sớm. Trên đường đến đây tôi gặp một người. Điên rồ trong thời tiết như thế này! Hoàn toàn điên rồ!
Emma lắng nghe, và rồi nhận ra Frank Churchill đang bực bội. Nhiều người cáu gắt khi bị nóng bức. Đấy có thể là tình trạng của anh hiện giờ, và cô biết ăn uống thường giúp người ta bớt than phiền một cách bất chợt. Cô khuyên anh nên dùng chút nước giải khát, anh sẽ thấy có đủ thứ trong phòng ăn, và cô ân cần chỉ ra cánh cửa.
Không, anh không muốn ăn. Anh không đói, ăn uống chỉ làm cho anh nóng bức thêm. Nhưng chỉ trong ít phút anh dịu xuống và lẩm bẩm nói gì đấy về bia vân sam, rồi đi ra ngoài.
Emma qua lại để chăm sóc ông bố, thầm nghĩ "Mình lấy làm vui đã không yêu anh ta. Mình không nên yêu người đã nhanh chóng bực bội vì sức nóng buổi sáng. Tâm tình hiền hoà của Harriet sẽ không chấp nhất anh ta".
Anh đã dùng một bữa đầy đủ rồi quay lại, hết nóng bức, tư cách hiền hoà trở lại như bản thân anh vẫn thế. Anh kéo một chiếc ghế ngồi cạnh mọi người, chăm chú xem họ đang làm gì, rồi nói rằng anh rất tiếc đã đến muộn. Tinh thần anh không được thoải mái nhưng bây giờ cố tỏ ra khá lên, cố tìm cách nói vui những chuyện không đâu.
Mọi người đang xem qua hình ảnh về Thuỵ Sĩ.
Anh nói:
Ngay khi bà bác tôi được mạnh khoẻ, tôi sẽ xuất ngoại. Khi nào tôi được đi đến những nơi ấy thì tôi mới mãn nguyện. Một ngày nào đó, các bạn sẽ được xem qua những bức vẽ của tôi, hoặc đọc qua nhật ký hành trình – hoặc thơ của tôi. Tôi sẽ làm việc gì đấy để thể hiện tài năng.
Có thể là vậy, nhưng không phải qua những bức vẽ ở Thuỵ Sĩ. Anh sẽ không bao giờ đi Thuỵ Sĩ được. Hai ông bà bác anh sẽ không bao giờ cho phép anh rời nước Anh.
Họ có thể được khuyến khích để cùng đi. Khí hậu ấm sẽ tốt cho bà ấy, tôi có phần hy vọng tất cả chúng tôi sẽ đi. Tôi muốn có thay đổi. Tôi nghiêm túc mà. Cô Woodhouse, dù cho mắt cô có dò xét ra sao, tôi cảm thấy chán nước Anh, và nếu tôi có thể đi ngày mai, tôi sẽ đi ngay.
Anh chán cảnh giàu sang và sự nuông chiều. Có thể nào anh tự tạo ra ít thứ khác gay go cho mình và rồi cảm thấy tự mãn nguyện mà ở lại được không?
Tôi mà chán cảnh giàu sang và sự nuông chiều! cô lầm rồi. Tôi không cho là mình giàu sang hay được nuông chiều. Tôi bị ngáng trở trong mọi chuyện quan trọng. Tôi nghĩ mình là người may phước.
Nhưng anh không có vẻ khổ sở như khi mới đến. Hãy đi ăn uống thêm một tí nữa, rồi anh sẽ cảm thấy khoẻ lên. Thêm một miếng thịt nguội, một ly bia, rồi anh sẽ thấy thoải mái như bọn tôi.
Không, tôi sẽ không đi đâu. Tôi muốn ngồi kế cô. Cô là liều thuốc hay nhất.
Ngày mai chúng tôi đi Box Hill, anh nên đi cùng. Đấy không phải là Thuỵ Sĩ, nhưng có cái gì đấy dành cho một thanh niên muốn có một thay đổi. Anh sẽ đi với chúng tôi chứ?
Không, chắc chắn là không. Tôi phải về nhà khi thời tiết mát về chiều tối.
Nhưng anh có thể đến lần nữa khi thời tiết mát về sáng sớm.
Không, không đáng công. Nếu tôi đến, tôi sẽ cảm thấy bực bội.
Thế thì anh cứ ở lại Richmond.
Nhưng nếu tôi ở lại, tôi sẽ càng bực bội hơn. Cứ nghĩ đến việc tất cả các bạn ở đấy mà không có tôi là tôi không thể chịu được.
Đấy là những khó khăn mà anh phải tự giải quyết. Hãy chọn lựa mức độ bực bội. Tôi không muốn ép anh nữa.
Những người khác đi ra nogài giờ đã trở về. Có người thật vui khi gặp Frank Churchill, những người khác ra vẻ điềm tĩnh, nhưng mọi người đều thắc mắc khi không được giải thích tại sao không thấy mặt cô Fairfax. Đến lúc này, mọi người phải về nhà, chấm dứt câu chuyện, và sau khi bàn bạc về kế hoạch ngày hôm sau, họ ra về.
Frank Churchill vẫn muốn từ chối đi cùng, nên nói với Emma:
Này…nếu cô muốn tôi ở lại để cùng đi, tôi sẽ ở lại.
Cô mỉm cười tỏ ý thuận. Anh sẽ ở lại nếu Richmond không gọi anh quay về.
Cô Elton vô cùng thất vọng. Niềm vui và sự phô trương của cô bị trì hoãn. Những màn giới thiệu và khen tặng phải chờ đấy, và những buổi tụ họp chỉ mới diễn ra trên đầu môi chót lưỡi. Thoạt đầu cô nghĩ thế, nhưng suy tính lại một chút cô thấy không cần phải trì hoãn mọi việc . Tại sao không đi khám phá Box Hill dù vợ chồng cô chưa đến ¿ khi họ đến thì tất cả có thể đi lần nữa vào mùa thu. Vợ chồng cô quyết định đi Box Hill. Lúc đầu khi hai người trù định thì cũng có những người khác nắm bắt lấy ý tưởng này. Emma chưa bao giờ đi Box Hill, cô muốn xem nơi mà mọi người đều ca ngợi thế nên cô và ông Weston đồng ý chọn một buổi sáng đẹp trời để lên đường . Chỉ có hai hoặc ba người khác được chọn để nhập bọn. Họ sẽ đi theo cách âm thầm, không phô trương, chắc chắn là không rôm rả như nhà Elton và nhà Suckling.
Nhóm Emma đều đồng ý theo cách thức này, thế nên Emma lấy làm ngạc nhiên và có phần bất mãn khi nghe ông Weston nói đã đề nghị với cô Elton là hai nhóm nên hội lại mà cùng đi với nhau, vì hai vợ chồng Suckling không đến . Vì cô Elton đã đồng ý, bây giờ là tuỳ nơi Emma. Tuy có ác cảm với cô Elton mà ông Weston đã biết rõ, Emma không muốn làm ông khó chịu rồi khiến cho vợ ông buồn. Thế là cô đành chấp nhận sự thu xếp mà cô không hề muốn – sự sắp xếp có thể khiến cho cô bị xem thường vì đã nhập bọn với cô Elton! Mọi cảm nghĩ đều bị xúc phạm, tính độ lượng phải chịu khuất phục bề ngoài khiến tinh thần cô nặng nề vì thiện ý khó kiểm soát của ông Weston.
Ông nói một cách thoải mái:
Tôi lấy làm mừng vì cô chấp nhận ý kiến của tôi , đi chơi như thế này mới vui khi có đông người. Càng đông càng vui. Dù sao chăng nữa, cô ấy cũng là người tốt . Ta không thể gạt cô ấy ra ngoài.
Bề ngoài Emma không phủ nhận gì cả, còn trong thâm tâm cô không đồng ý.
Bây giờ là giữa tháng Sáu, thời tiết tốt. Cô Elton nóng ruột muốn định ngày đi, bàn tính với ông Weston về các món bồ câu và thịt cừu, nhưng một con ngựa kéo xe bị đau, chạy khập khiễng, khiến cho họ không biết lúc nào có thể đi được. Có thể phải chờ nhiều tuần, hoặc chỉ vài ngày cho con ngựa bình phục, nhưng không thể chuẩn bị được gì, mọi việc đều đình trệ trong tâm trạng u uẩn. Mọi tài tháo vát của cô Elton không thể giúp được gì. Cô thốt lên:
Thật là bực mình phải không Knightley? Trời tốt như thế này cho chuyến đi khám phá! Những sự trì hoãn và thất vọng như thế này quả là đáng ghét! Chúng ta phải làm gì đây? Rồi một năm trôi qua mà không làm được gì cả. Vào thời điểm này năm ngoái, tôi đã nói chắc chắn với anh chúng tôi sẽ tổ chức một đoàn đi khám phá từ Maple Grove đến Kings Weston.
Anh Knightley đáp:
Cô nên khám phá Donwell thì tốt hơn, như thế thì không cần ngựa. Đến chơi với tôi để ăn dâu tôi trồng. Dâu chín nhanh lắm.
Thoạt đầu anh Knightley không tỏ ra nghiêm túc, nhưng rồi anh phải lo tiến hành vì lời mời của anh được vui vẻ chấp nhận. Câu nói “Ôi chao! Tôi rất thích như thế “ không phải là đãi bôi. Donwell nổi tiếng nhờ những luống dâu mời gọi hấp dẫn. Nhưng trong trường hợp này thì không cần mời gọi: những luống bắp cải cũng đủ hấp dẫn cô Elton khi cô chỉ muốn có cơ hội đi đâu đấy lúc này. Cô hứa đi hứa lại với anh đến nỗi anh không còn nghi ngờ gì nữa, và tỏ ra rất vui với thái độ thân tình như thế .
Cô nói :
Anh tin tôi đi, chắc chắn tôi sẽ đến . Chỉ cần định ngày, rồi tôi sẽ đến. Anh cho phép tôi dẫn theo Jane Fairfax chứ?
Anh đáp:
Tôi không thể định ngày vì phải bàn với những người mà tôi mong họ sẽ gặp cô .
Ôi dào! Cứ để tôi lo liệu. Để cho tôi được tự do. Tôi là Bà chúa bảo trợ mà, anh biết đấy .
anh nói :
Tôi mong cô mời nhà Elton, nhưng tôi không muốn cô nhọc công mời người khác .
nhóm của tôi , hãy để tôi lo. Tôi sẽ mời khách cho anh.
Anh điềm tĩnh đáp:
Không, trên thế gian chỉ có một phụ nữ có chồng mà tôi cho phép mời khách đến Donwell, đó là…
Cô Elton chặn ngang có vẻ hơi phật ý:
Tôi nghĩ đấy là chị Weston.
Không phải , đấy là vợ tôi, và khi chưa có vợ thì tôi sẽ tự lo việc này.
hài lòng vì không có ai được xem là vượt trội hơn, cô thốt lên:
À, anh thật là lạ kỳ! anh là người thích đùa và có thể nói theo ý thích. Anh quả là hóm hỉnh. Được, tôi sẽ dẫn theo Jane Fairfax – Jane và dì của cô ấy . Còn lại là do anh lo. Tôi không phiền được gặp gia đình Hartfield. Đừng băIn khoăn. Tôi biết anh mến họ.
Chắc chắn cô sẽ gặp họ nếu tôi mời được họ, và tôi sẽ ghé qua chị Bates trên đường về nhà.
Không cần thiết, tôi gặp Jane hàng ngày, nhưng tuỳ anh. Chúng tôi sẽ đi vào buổi sáng, KNightley ạ, đơn giản thôi. Tôi sẽ đội một chiếc mũ rộng và mang một cái giỏ. Đây , có lẽ là cái giỏ này với dải băng màu hồng. Không có gì đơn giản hơn, anh thấy đấy. Còn Jane sẽ có một cái giỏ khác giống như thế. Không có nghi thức hoặc biểu dương như kiểu Bohemien. Chúng tôi sẽ đi quanh trang trại của anh, tự hái dâu, ngồi dưới bóng cây..và bất kỳ thứ gì anh muốn mời, tất cả đều ở ngoài trời – một chiếc bàn đặt dưới tán cây, anh biết đấy. Mọi thứ đều theo thiên nhiên và giản đơn. Có phải ý anh muốn thế không?
Không hẳn, ý tưởng của tôi về thiên nhiên và giản đơn là chiếc bàn trong phòng ăn. Tôi nghĩ tốt nhất là phục vụ cái thiên nhiên và cái giản đơn của những quý ông và quý bà bằng bữa ăn trong nhà. Khi cô chán ăn dâu ngoài vườn thì sẽ có thịt nguội trong nhà.
Được tuỳ anh, nhưng đừng bày biện nhiều. Nhân tiện, liệu tôi và gia nhân của tôi có giúp gì được cho anh không? Xin hãy thành thực, Knightley. Nếu anh cần tôi bàn với bà Hodges, hoặc xem xét cái gì đấy …
Tôi không cần gì cả, tôi cảm ơn cô .
Được, nhưng nếu có khó khăn gì, gia nhân của tôi sẽ rất đắc dụng.
Tôi xin trả lời rằng gia nhân của tôi nghĩ họ cũng đắc dụng, và không muốn ai giúp đỡ.
Ước gì tôi có một con lừa. Tiện lợi cho chúng tôi trên lưng lừa. Jane, chị Bates và tôi , còn đức lang quân của tôi đi bộ kế bên. Tôi phải bàn với anh ấy về việc nuôi một con lừa. Trong cuộc sống đồng quê thì đó là điều cần thiết, bởi vì với một phụ nữ có tài tháo vát thì không thể ru rú trong nhà mãi được, còn nếu đi bộ trên quãng đường xa, thì ông biết đấy, bụi bặm vào mùa hè, lầy lội vào mùa đôntg…
Giữa Donwell và Highbury thì cô không phải chịu đựng gì cả. Đường quê Donwell không bao giờ tung bụi và hoàn toàn khô ráo trong mùa này. Tuy nhiên, nếu cô muốn thì cứ cưỡi lừa. Cô có thể mượn con lừa của nhà Cole. Tôi muốn mọi thứ đều theo sở thích của cô , nếu có thể được .
Tôi tin thế. Thật ra tôi công tâm với anh, người bạn tốt của tôi . Tôi biết bên trong cử chỉ có vẻ khô cứng, thẳng thừng, anh có con tim hiền hậu. Như tôi bảo anh E., anh là người rất hóm hỉnh. Vâng, hãy tin tôi , Knightley, tôi hoàn toàn hiểu được anh có lòng quan tâm đến tôi trong kế hoạch này. Anh đã đánh trúng sở thích của tôi .
Anh Knightley có một lý do khác để tránh đặt bàn ăn dưới tán cây. Anh mong thuyết phục được ông Woodhouse và Emma gia nhập, và biết nếu để cho họ ăn uống ngoài trời thì ông sẽ ngã bệnh. Phải tránh để ông Woodhouse bị nhọc nhằn chỉ vì một chuyến đi vào buổi sáng và một hoặc hai tiếng đồng hồ đến chơi Donwell.
Ông Woodhouse được mời với lòng thành. Dù cho hay cả tin và sợ sệt, ông không thấy có hiểm nguy tiềm ẩn nào. Ông nhận lời mời. Trong hai năm gần đây , ông chưa đi đến Donwell. Ông ước vào một buổi sáng trời đẹp, ông, Emma và Harriet có thể đi, rồi ông ngồi với chị Weston trong khi các cô gái đi vòng quanh ngoài vườn. Ông nghĩ họ sẽ không bị ướt vì đấy là vào lúc giữa buổi sáng. Ông rất muốn xem lại ngôi nhà cũ, sẽ rất vui được gặp vợ chồng Elton cùng những láng giềng khác của ông . Ông thấy không có trở ngại nào cho ông, Emma và Harriet sẽ đi đến đấy vào một buổi sáng đẹp trời . Ông nghĩ anh Knightley thật là tử tế mà mời họ - hay hơn là mời ăn tối. Ông không thích ra khỏi nhà dự tiệc vào buổi tối.
Anh Knightley có may mắn khi được nhiều người đồng tình. Mọi người được mời đều vui vẻ nhận lời, vì giống như cô Elton, họ cho đây là vinh dự dành cho mình. Emma và Harriet đều cho biết họ sẽ lấy làm vui. Dù không được yêu cầu, ông Weston hứa sẽ gọi Frank gia nhập, nhưng không ai trách ông vì cho đấy là dấu hiệu của sự tán thành và cảm kích. Rồi anh Knightley đành phải nói rằng mình sẽ vui được gặp Frank. Thế là ông Weston vội biên thiệp mời và tha thiết bảo anh con trai đến tham dự.
Trong lúc này con ngựa bị thương bình phục nhanh đến nỗi đoàn định đi Box Hill phải khổ sở tính toán, rồi cuối cùng định ngày tới Donwell rồi sẽ đi Box Hill vào hôm sau, vì thời tiết rất thích hợp.
Dưới ánh nắng ban mai gần giữa mùa hè, ông Woodhouse an toàn đi trên cỗ xe của ông, với một cửa sổ được đóng kín, rồi được sắp xếp trong gian phòng tiện nghi nhất của Tu viện, sự chuẩn bị đặcbiệt cho ông là ngọn lửa trong lò sưởi buổi sáng. Ông tỏ ra rất vui và thoải mái, khuyên mọi người nên vào ngồi nghỉ ngơi, không nên chịu nắng nóng. Dường như có chủ ý muốn đi bộ đến đấy để sẵn sàng chịu mệt mỏi, chị Weston luôn ngồi bên ông, chịu khó nghe ông nói và đồng cảm với ông , trong khi những người khác được mời hoặc được thuyết phục đi ra ngoài.
Đã từ lâu Emma mới có dịp quay lại tu viện, nên khá an tâm thấy ông bố được thoải mái, cô lấy làm vui mà đi ra ngoài, nhìn ngắm khắp nơi, háo hức với những gì cô nhìn thấy mà ôn lại hồi tưởng về ngôi nhà và khung cảnh vốn luôn thân thương với cô và tất cả gia đình cô .
Cô nhìn qua kích thước đáng kể và kiểu dáng của ngôi nhà, khu vườn rộng trải dài xuống đồng cỏ với một dòng nước chảy qua, rừng gỗ dồi dào cho dù phải sống theo thời thượng hoặc xa xỉ vẫn không cạn kiệt. Cô cảm thấy hãnh diện và hài lòng về vị chủ nhân hiện tại và tương lai. Toà nhà rộng hơn Hartfield và có kiểu dáng khác hẳn, trải rộng, có đường nét cách điệu, với những phòng ốc tiện nghi, một hoặc hai gian phòng đẹp đẽ. Toà nhà đáp ứng đúng các chức năng như từ bao giờ vẫn thế. Emma cảm thấy kính trọng như thế đấy là nơi cư ngụ của một gia đình cao quý, thuộc dòng dõi trâm anh. Trong dòng họ này, dù tố chất John Knightley có vài khuyết điểm, Isabella đã tỏ ra thích ứng một cách đáng khen. Cô không có gì hoặc làm gì để thẹn với mình. Emma bước đi trong những ý tưởng hài lòng ấy cho đến khi cô đi vào vườn dâu. Mọi người đều tụ tập ở đây, ngoại trừ Frank Churchill sắp đến từ Richmond.
Cô Elton, với chiếc mũ rộng và cái giỏ trên tay, sẵn sàng đi đầu để thu hái dâu và chỉ có dâu mà thôi.
Loại dâu ngon nhất ở Anh quốc…mọi người đều thích…luôn bổ dưỡng. Đây là những luống dâu đẹp nhất và quả đẹp nhất. Thật là vui khi tự tay hái lấy…cách duy nhất để thật sự thấy vui…buổi sáng đúng là thời gian thích hợp nhất..Không hề thấy mệt. Loài dâu này là ngon nhất..Mấy loại khác không unốt nổi…Loài này rất hiếm..Giá dâu ở London…có nhiều quanh Bristol…Maple Grove..người trồng dâu lại nghĩ khác , không có quy tắc nhất định…Quả ngon…nhưng vị quá đậm nên không thể ăn nhiều…không bằng anh đào…chỉ phiền là khi hái phải cúi xuống …Mặt trời chói chang…mệt gần chết..không thể chịu nổi nữa …phải đi đến bóng mát mà ngồi mất thôi…
Đấy là những lời đối thoại trong suốt nửa giờ, chỉ bị chị Weston ngắt ngang một lần trước khi bước ra hỏi anh Frank Churchill đã đến chưa. Chị cảm thấy bứt rứt một chút, lấy làm lo cho con ngựa của anh.
Có những chiếc ghế dùng ngồi tạm dưới bóng râm. Bây giờ, dù muốn dù không Emma vẫn phải nghe lỏm cô Elton và Jane Fairfax. Hai người đang nói về một tin phấn khởi. Cô Elton đã nhận được tin khiến cô rất vui. Đấy không phải là tin về bà Suckling, không phải tin về bà Bragge, nhưng vẫn gây hào hứng: tin về người chị họ của bà Bragge, người quen của bà Suckling, một phụ nữ nhiều người biết đến ở Maple Grove. Vui vẻ, quyến rũ, có địa vị cao, mối quen thân, gốc gác, tất cả mọi thứ. Cô Elton lập tức ngỏ ý một cách sôi nổi. Cô tỏ ra nồng nhiệt, sinh động, không muốn cô bạn từ chối, lập lại những lời khuyến dụ như cô đã từng nói lúc trước . Cô Elton còn nhất quyết được phép viết thư tỏ ý chấp thuận để gửi đi ngay ngày mai.
Emma lấy làm ngạc nhiên thấy Jane phải chịu đựng đến thế. Jane không tỏ vẻ bực bội, chỉ nói một cách thẳng thắn, rồi cuối cùng đề nghị mọi người đi dạo và xin anh Knightley cho họ đi thăm khu vườn, tất cả khu vườn. Cô muốn xem toàn diện. Xem ra cô không thể chịu được thái độ ngoan cố của cô Elton.
Thời tiết trở nên nóng hơn. Đoàn người đi phân tán thành từng nhóm, đông lắm là ba người, rồi theo nhau đi đến một con đường rộng đầy bóng mát, kéo dài khỏi khu vườn một khoảng cách bằng với khoảng cách đến bờ sông, dường như để ấn định ranh giới cho khu vui chơi. Con đường không dẫn đến cái gì cả, chỉ có một bức tường đá thấp với những cột cao, như thế đấy là lối đi vào một ngôi nhà vô hình. Mọi người tranh cãi về cách thiết kế của con đường như thế, nhưng đều tỏ ra dễ chịu khi đi dạo và thấy khung cảnh ở đây thật đẹp. Triền dốc đi từ tu viện càng dốc hơn ở đây. Đi thêm chừng nửa dặm thình lình có một bờ đất chặn ngang, có nhiều cây to, và cuối bờ đất ấy vươn lên Abbey Mill – trại xay Tu viện – với đồng cỏ trước mặt và con sông uốn quanh.
Đấy là một cảnh hữu tình – hữu tình trong con mắt và tinh thần. Khoảng xanh theo phong cách Anh, cây cối theo phong cách Anh, sự thoải mái theo phong cách Anh, hiện ra dưới ánh nắng tươi, mà không có vẻ gì quá choáng ngợp.
nghĩ đến Harriet nữa.
Họ cùng nhau đi thêm một quãng. Bóng mát thật là dễ chịu, và Emma thấy đây là thời khắc trong ngày khiến cho cô thơ thới nhất.
Chặng kế tiếp là đến nhà, họ phải về để dùng bữa. Khi mọi người đã ngồi vào bàn ăn, Frank Churchill vẫn chưa đến. Chị Weston trông ngóng, và trông ngóng mà không thấy gì. Bố anh không muốn cho thấy mình đang khắc khoải nên cười cợt với nỗi âu lo của chị, nhưng chị nghĩ giá như anh đừng cưỡi con ngựa ô của anh. Frank Churchill đã nói chắc chắn là sẽ đến. Anh chobt bà bác đã khoẻ nhiều nên anh không ngại cho bà khi anh đi vắng. Tuy nhiên, chị vẫn nhớ nhiều người nói rằng thể chất của bà Churchill có thể thay đổi thất thường , cần có anh bên cạnh. Cuối cùng chị tin rằng hẳn bà Churchill như thế nào đấy nên anh không đến được .
Anh Knightley đã làm mọi cách cho ông Woodhouse được vui. Những quỷên sách về nghệ thuật chạm trổ, những bộ sưu tập huy chương, đá chạm khắc, san hô, vỏ sò ốc và mọi thứ sưu tập khác của gia đình trong tủ của anh đều được mang ra cho ông giải khuây. Sự chăm sóc của anh được đáp ứng nhiệt tình, ông Woodhouse tỏ ra rất thích thú. Chị Weston đã cho ông xem qua tất cả, và bây giờ ông muốn cho Emma xem tất cả. Tuy nhiên, Emma không kịp xem, cô bước ra hành lang để có vài khoảnh khắc tự do ngắm nhìn khoảnh sân bên ngoài.
Vừa đúng lúc, cô thấy Jane Fairfax xuất hiện, từ khu vườn đi vào, dáng vẻ như trốn lánh. Jane cảm thấy bất ngờ khi bắt gặp Emma nên giật mình, nhưng thật ra cô muốn đi tìm Emma. Jane nói:
Nếu ai hỏi đến tôi, cô làm ơn nói tôi đã về nhà, nhé? Tôi định về đây. Dì tôi không nghĩ tôi đi lâu đến thế, nhưng tôi tin ở nhà cần tôi, thế nên tôi định về ngay. Tôi không báo cho ai biết vì chỉ gây thắc mắc. Khi những người khác trở về, nếu họ hỏi, cô nói tôi về rồi nhé?
Được rồi, nếu cô muốn. Nhưng cô đi về Highbury một mình sao?
Vâng, có hại gì đâu ? Tôi đi nhanh. Tôi sẽ về đến nhà trong vòng hai mươi phút.
Nhưng đường quá xa, cô không nên đi một mình. Để gia nhân của bố tôi đi với cô. Để tôi gọi xe ngựa. Chỉ mấy năm phút thôi.
Cảm ơn cô, cảm ơn, nhưng không cần. Tôi muốn đi bộ. Tôi mà sợ đi bộ một mình! Có thể không lâu nữa tôi phải lo cho ai khác !
Jane có vẻ bối rối . Và Emma đáp một cách tình cảm:
Không có lý do gì mà để cho cô chịu rủi ro. Tôi phải kêu xe ngựa cho cô. Trời nóng có thể nguy hại hơn. Cô có vẻ mệt rồi.
Cô đáp:
Đúng, tôi mệt, nhưng không phải cách mệt như thế .. Đi bộ sẽ giúp cho tôi khoẻ người . Cô Woodhouse, có những lúc chúng ta đều biết sự mệt mỏi về tinh thần là như thế nào. Tôi phải nhận rằng tôi cảm thấy mệt mỏi. Nếu cô thương tôi, xin cô để cho tôi tự lo.
Emma không còn lời nào để tranh cãi. Cô đã trông thấy tất cả, cô thông cảm với Jane và cũng mong cho Jane ra về ngay. Cô nhìn Jane ra về với tình cảm nồng nàn của một người bạn. Vẻ mặt của Jane khi từ giã thật là cảm kích. Câu từ giã "Ôi chao, cô Woodhouse, quả là thoải mái khi đôi lúc được cô đơn!" xem dường như xuất phát từ một con tim trĩu nặng, cho thấy phần nào sự chịu đựng dai dẳng, ngay đối với những người thương yêu cô nhất.
Khi trở vào trong hành lang, Emma nhủ thầm "Có gia đình như thế! co 'người dì như thế ! tội nghiệp cho cô! Cô càng thêm đau khổ, tôi càng thương xót cho cô hơn".
Jane đi chỉ độ mười lăm phút và mọi người vừa xem qua hình ảnh về Venice, thì Frank Churchill đến. Emma đã không nghĩ đến anh, cô đã quên nghĩ đến anh, nhưng vẫn rất vui khi gặp lại anh. Chị Weston nhẹ nhõm. Lỗi không phải do con ngựa ô, họ đã đúng khi nghĩ đấy là do bà Churchill. Anh bị giữ lại vì bà yếu mệt – một cơn tai biến thần kinh chỉ kéo dài vài giờ - và có lúc anh bỏ hẳn ý định đi. Giá như anh biết trời nóng như thế hoặc đã muộn như thế thì hẳn anh đã ở nhà. Trời quá nóng! Anh chưa bao giờ mệt đến thế, chỉ ước gì đã đừng đi..không có gì làm anh khổ sở bằng cái nóng…Anh có thể chịu được lạnh giỏi, nhưng không chịu được nóng…
Rồi anh ngồi xuống, tránh xa lò sưởi dàng cho ông Woodhouse, dáng vẻ trông rất tệ hại.
Emma nói:
Nếu anh ngồi yên thì anh sẽ được mát ngay.
Ngay khi được mát, tôi sẽ phải trở về. Tôi khó thể được tha thứ, nhưng đấy cũng là ý nghĩ khiến cho tôi đi đến đây. Tôi đoán mọi người sẽ ra về sớm. Trên đường đến đây tôi gặp một người. Điên rồ trong thời tiết như thế này! Hoàn toàn điên rồ!
Emma lắng nghe, và rồi nhận ra Frank Churchill đang bực bội. Nhiều người cáu gắt khi bị nóng bức. Đấy có thể là tình trạng của anh hiện giờ, và cô biết ăn uống thường giúp người ta bớt than phiền một cách bất chợt. Cô khuyên anh nên dùng chút nước giải khát, anh sẽ thấy có đủ thứ trong phòng ăn, và cô ân cần chỉ ra cánh cửa.
Không, anh không muốn ăn. Anh không đói, ăn uống chỉ làm cho anh nóng bức thêm. Nhưng chỉ trong ít phút anh dịu xuống và lẩm bẩm nói gì đấy về bia vân sam, rồi đi ra ngoài.
Emma qua lại để chăm sóc ông bố, thầm nghĩ "Mình lấy làm vui đã không yêu anh ta. Mình không nên yêu người đã nhanh chóng bực bội vì sức nóng buổi sáng. Tâm tình hiền hoà của Harriet sẽ không chấp nhất anh ta".
Anh đã dùng một bữa đầy đủ rồi quay lại, hết nóng bức, tư cách hiền hoà trở lại như bản thân anh vẫn thế. Anh kéo một chiếc ghế ngồi cạnh mọi người, chăm chú xem họ đang làm gì, rồi nói rằng anh rất tiếc đã đến muộn. Tinh thần anh không được thoải mái nhưng bây giờ cố tỏ ra khá lên, cố tìm cách nói vui những chuyện không đâu.
Mọi người đang xem qua hình ảnh về Thuỵ Sĩ.
Anh nói:
Ngay khi bà bác tôi được mạnh khoẻ, tôi sẽ xuất ngoại. Khi nào tôi được đi đến những nơi ấy thì tôi mới mãn nguyện. Một ngày nào đó, các bạn sẽ được xem qua những bức vẽ của tôi, hoặc đọc qua nhật ký hành trình – hoặc thơ của tôi. Tôi sẽ làm việc gì đấy để thể hiện tài năng.
Có thể là vậy, nhưng không phải qua những bức vẽ ở Thuỵ Sĩ. Anh sẽ không bao giờ đi Thuỵ Sĩ được. Hai ông bà bác anh sẽ không bao giờ cho phép anh rời nước Anh.
Họ có thể được khuyến khích để cùng đi. Khí hậu ấm sẽ tốt cho bà ấy, tôi có phần hy vọng tất cả chúng tôi sẽ đi. Tôi muốn có thay đổi. Tôi nghiêm túc mà. Cô Woodhouse, dù cho mắt cô có dò xét ra sao, tôi cảm thấy chán nước Anh, và nếu tôi có thể đi ngày mai, tôi sẽ đi ngay.
Anh chán cảnh giàu sang và sự nuông chiều. Có thể nào anh tự tạo ra ít thứ khác gay go cho mình và rồi cảm thấy tự mãn nguyện mà ở lại được không?
Tôi mà chán cảnh giàu sang và sự nuông chiều! cô lầm rồi. Tôi không cho là mình giàu sang hay được nuông chiều. Tôi bị ngáng trở trong mọi chuyện quan trọng. Tôi nghĩ mình là người may phước.
Nhưng anh không có vẻ khổ sở như khi mới đến. Hãy đi ăn uống thêm một tí nữa, rồi anh sẽ cảm thấy khoẻ lên. Thêm một miếng thịt nguội, một ly bia, rồi anh sẽ thấy thoải mái như bọn tôi.
Không, tôi sẽ không đi đâu. Tôi muốn ngồi kế cô. Cô là liều thuốc hay nhất.
Ngày mai chúng tôi đi Box Hill, anh nên đi cùng. Đấy không phải là Thuỵ Sĩ, nhưng có cái gì đấy dành cho một thanh niên muốn có một thay đổi. Anh sẽ đi với chúng tôi chứ?
Không, chắc chắn là không. Tôi phải về nhà khi thời tiết mát về chiều tối.
Nhưng anh có thể đến lần nữa khi thời tiết mát về sáng sớm.
Không, không đáng công. Nếu tôi đến, tôi sẽ cảm thấy bực bội.
Thế thì anh cứ ở lại Richmond.
Nhưng nếu tôi ở lại, tôi sẽ càng bực bội hơn. Cứ nghĩ đến việc tất cả các bạn ở đấy mà không có tôi là tôi không thể chịu được.
Đấy là những khó khăn mà anh phải tự giải quyết. Hãy chọn lựa mức độ bực bội. Tôi không muốn ép anh nữa.
Những người khác đi ra nogài giờ đã trở về. Có người thật vui khi gặp Frank Churchill, những người khác ra vẻ điềm tĩnh, nhưng mọi người đều thắc mắc khi không được giải thích tại sao không thấy mặt cô Fairfax. Đến lúc này, mọi người phải về nhà, chấm dứt câu chuyện, và sau khi bàn bạc về kế hoạch ngày hôm sau, họ ra về.
Frank Churchill vẫn muốn từ chối đi cùng, nên nói với Emma:
Này…nếu cô muốn tôi ở lại để cùng đi, tôi sẽ ở lại.
Cô mỉm cười tỏ ý thuận. Anh sẽ ở lại nếu Richmond không gọi anh quay về.
