Nhiều ngày đã trôi qua, mà chúng tôi vẫn chưa nhận được tin tức gì về ông Rochester.
Tôi bày tỏ nỗi lo lắng của mình với bà Fairfax.
- Chẳng có gì ở người đàn ông khác thường đó, khiến tôi phải ngạc nhiên cả, - bà nói. - Rất có thể là ông đã đi Luân Đôn.
- Đi Luân Đôn ư?
- Vâng, vâng, vì công việc kinh doanh của ông vừa nhiều, vừa phức tạp. Và ai dám bảo là ông không sang Pháp, hoặc nước nào khác? Đôi khi, ông ở lại đến một năm, không trở về Thorn-field.
Những lời nói của bà Fairfax làm tôi cảm thấy buồn bã.
Cuối cùng, một lá thư được gửi tới lâu đài.
Bà Fairfax nhận ra ngay nét chữ của ông Roch-ester.
Bà mở phong bì ra:
- Trong ba hôm nữa ông Rochester sẽ về đến đây. ông báo cho biết là ông sẽ trở về cùng với nhiều người bạn. Các phòng ở sẽ phải được chuẩn bị sẵn sàng, và cần phải lấy thêm người làm phụ.
Thế là tất cả mọi người đều tuân theo sự sắp đặt của bà Fairfax. Về phần tôi, tôi sẽ không phải thay đổi gì, trong những việc làm quen thuộc của mình. Có lẽ chẳng ai nghĩ đến tôi, và người ta sẽ để tôi được bình yên, với những sách vở của tôi, trong phòng học...
Đến ngày nói trên, tôi tò mò, đứng bên cửa sổ buồng mình, kéo nhẹ cái rèm và nhìn ra sân.
Nếu cứ nhìn vào những chiếc khăn quàng cổ bằng lụa và những lông đà điểu của các bà khách, thì ta thấy họ đã ăn mặc theo thời trang mới nhất. ông Rochester đang phi ngựa cạnh một tiểu thư mặc đồ đỏ.
- Đó là tiểu thư Ingram, - bà Fairfax kêu lên.
- Hôm nay, nếu cô muốn, cô sẽ có dịp được gặp cô ấy. ông Rochester đã ra lệnh cho Adèle phải tham dự buổi tiếp khách tối nay, và yêu cầu tôi bảo cô cũng phải tham dự đấy.
- Tốt thôi, - tôi nói, hơi phật ý, - tôi không được tranh cãi. Vậy tôi sẽ đến..Đương nhiên, dù sao tôi cũng lo ngại cái giờ phút người ta sẽ giới thiệu mình với tất cả những người xa lạ ấy. Tôi mặc chiếc áo dài màu xám của mình, và không quên viên ngọc trai, món đồ trang sức độc nhất của tôi. Chúng tôi đi xuống nhà. Trong phòng khách, không có ai. Bất thình lình, tôi nghe thấy có tiếng kéo ghế trong buồng ăn ở ngay bên cạnh. Chắc là khách đã ăn xong, và sắp sửa sang đây?
Rồi tám bà bước vào, nhưng tôi có cảm tưởng là nhiều hơn thế. Tôi đứng lên và nghiêng mình chào một cách lễ phép. Họ chào lại tôi, rồi không để ý gì đến tôi nữa. Tôi nhìn thấy bà Eshton và hai cô con gái bà. Blanche và Mary thẳng đuỗn như hai cái gậy. Các ông cũng đã tới. Tôi đến bên tấm màn cửa sổ trong một góc kín đáo. Họ oai vệ bước vào, tất cả đều mặc đồ đen, và xử sự theo nghi thức rất trịnh trọng. Tôi chỉ để ý nhìn ông Rochester và bồi hồi nhớ lại lần gặp gỡ đầu tiên, và những buổi trò chuyện đôi khi thật lạ lùng của chúng tôi. Tôi hi vọng là cuối cùng ông cũng nhận thấy tôi. Nhưng ông chẳng hề để ý gì cả, nên tôi thấy thất vọng, quyết định ra khỏi phòng, bằng một cái cửa gần bên tôi. Rồi tôi đi theo hành lang, vào một buồng khác. Bất chợt tôi nghe thấy một tiếng động ở gần, và nhìn thấy ông Rochester ngay trước mặt mình. ông chào tôi một cách nhã nhặn, rồi hỏi thăm tình hình của tôi.
- Lúc ở trong phòng khách, cô chưa nói chuyện gì với tôi cả.
- Xung quanh ông, có nhiều người quá, tôi không dám...
- Nhưng tại sao cô vội ra khỏi phòng khách thế? Có chuyện gì làm cô buồn chăng?
- Thưa ông, không.
- Tôi tin chắc là cô buồn. Tôi cần phải biết vì sao lại thế. Hôm nay, thì tôi cho phép cô được rút lui, nhưng sau này, mỗi khi tôi tiếp khách, thì xin cô cho tôi được hân hạnh thấy cô cũng đến phòng khách. Bây giờ, thì cô cứ về buồng nghỉ ngơi cho khỏe. Sophie sẽ trông nom Adèle...
chào cô...
ở biệt trang Thornfield, thời gian trôi qua vui vẻ. Toàn những cảnh đưa, đón, những tiếng chuyện trò, và lại cả ca hát nữa!
Một hôm, trong khi ông Rochester đi Mill-cote, thì có một ông khách bước vào phòng lớn.
Ông ta chào bà Fairfax, rồi nói với bà:.- Tôi thật không may, muốn gặp ông bạn, thì ông ấy lại đi vắng. Tôi từ rất xa đến đây...
Bà cho phép tôi được ở đây, đợi ông ấy chứ?
Khi gặp người khách mới đến ấy, tôi thấy không ưa dáng vẻ của ông ta.
Sau đó ít lâu, ông Rochester về. Tôi đến phòng lớn, gặp ông.
- Chào cô Jane, - ông nói với tôi, - ngày hôm nay, mọi chuyện đều tốt cả chứ?
- Có một người lạ muốn gặp ông.
- Này, này... Một người lạ ư? Ai thế nhỉ?
- Hình như ông đã quen ông ta từ nhiều năm nay. ông ta tên là Mason... ông ta từ đảo Jamaique đến.
Ông Rochester vụt đứng dậy, rồi nắm lấy bàn tay tôi và siết thật mạnh. Mặt ông sa sầm, và tái đi.
- Mason, Mason, - ông nhắc đi nhắc lại. -Đả o Jamaique...
- ông làm sao thế? - Tôi hỏi ông.
- Cô Jane này, - ông nói, - tôi thấy choáng váng quá... Cô hãy cho tôi tỳ vào vai cô, như lần trước ấy mà. Tôi đang rất cần đến cô...
Tôi đỡ ông ngồi xuống cạnh tôi. ông vừa nhìn tôi, vừa vuốt ve bàn tay tôi.
- ôi! Cô bạn thân mến ơi, tôi chỉ muốn được ở trong một bãi sa mạc, để khỏi phải nhớ đến những kỉ niệm đau đớn!
- Thưa ông, tôi có thể làm gì giúp ông? ông đã biết là ông có thể trông cậy vào tôi.
- Tôi biết, cô bạn của tôi ạ... Nhờ cô nói với ông Mason là tôi đã về.
Tôi làm theo yêu cầu của ông, rồi tôi đi lên buồng mình.
Tôi đã ngủ được một, hoặc hai tiếng gì đó, thì chợt một tiếng thét khủng khiếp xé tan màn đêm và đánh thức tất cả mọi người dậy. Tôi bèn mặc thêm quần áo, trong khi hai hàm răng tôi va vào nhau lập cập, vì sợ.
- Có chuyện gì vậy?
- Cô cứ yên tâm, không có thảm kịch gì đâu, - ông Rochester nói. - Một cô hầu của tôi, hơi bị bệnh thần kinh, vừa qua một cơn ác mộng.
Cô ta đã rú lên, có thế thôi. Bây giờ, tôi phải lo chữa trị cho cô ta. Chúc cô ngủ ngon, đừng sợ gì cả!
Chẳng mấy chốc, trật tự được lập lại. Tôi đã trở về buồng mình, nhưng không ngủ lại được.
Tiếng kêu đáng sợ đã xuất phát từ một căn buồng ở ngay bên trên buồng tôi. Đó không phải tiếng kêu của một cô hầu mắc bệnh thần kinh..Qua cửa sổ, tôi nhìn thấy quang cảnh đồng quê xung quanh lâu đài. ở bên ngoài, mọi vật vẫn bình yên, lặng lẽ, và chẳng mấy chốc, toàn bộ Thornfield lại đắm mình trong giấc ngủ.
Hôm sau, có người đến buồng tôi để tìm tôi.
Tôi đến buồng bà Fairfax, nhưng không nhận ra được người đàn ông xin gặp tôi.
- Tôi là Heaven đây mà... Xin cô hãy nhớ lại đi... Tôi là người đánh xe ngựa của bà Reed ở Gateshead đây.
- Robert! - Tôi reo lên. - Bây giờ thì tôi nhớ ra anh lắm rồi. Anh có mạnh khỏe không? Và cả chị Bessie, vợ anh nữa, thế nào rồi?
- Thưa cô, cô ấy khỏe lắm... Chúng tôi đã sinh được ba cháu kháu khỉnh.
- Xin mừng cho anh chị, à, anh Robert này, có tin gì về lâu đài Gateshead thế?
- Toàn những tin không hay, cô ạ. Cô nhìn đây, tôi đang để tang... Cậu John đã chết ở Luân Đôn. ôi! Cuộc đời cậu ấy chẳng hay ho gì, và đã gây ra cho bà Reed biết bao điều phiền muộn, vì bà thấy con trai mình cứ ngày càng xuống dốc... Sức khỏe cậu ấy sút kém dần. Cô nghĩ mà xem, cậu ấy toàn giao du với bọn bất hảo, đến nỗi phải vào tù. Cách đây gần một tháng, cậu ấy lại mò về Gateshead... Cậu ấy đòi phải cho cậu ấy tiền... Mấy hôm sau thì có tin cậu ấy chết.
Thật là một đòn trí mạng đối với bà Reed. Bà ốm liệt giường, và bao nhiêu ngày liền, chẳng nói một câu. Mãi tận đến hôm thứ ba vừa rồi, bà mới nói với Bessie:
- Ta muốn gặp Jane Eyre... Thế là hôm nay tôi đến đây. Cô cần phải đi ngay với tôi về lâu đài.
- Được, anh Robert ạ, tôi sẽ cùng về với anh.
Tôi đi tìm ông Rochester, vì tôi phải xin ông cho phép tôi vắng mặt ít lâu. Tôi thấy ông đang ở trong phòng chơi bi-a, cùng với hai tiểu thư Eshton. Khi nhìn thấy tôi, ông hơi giật mình, da mặt hơi co lại.
- Gì đấy, hả cô Jane?
- Thưa ông, tôi cần phải nghỉ hai tuần để đến Gateshead. Bác tôi là bà Reed đang bị ốm nặng.
- Được, cô hãy cố trở về sau một tuần.
- Tôi không thể hứa gì với ông được. Mà người ta còn đồn là ông sắp cưới vợ... Tôi nghĩ là, trong trường hợp ấy, có lẽ ông nên cho Adèle tiếp tục học ở một trường nội trú thì hơn.
- Phải, tôi hiểu... Cô sợ là vợ tôi sẽ không chăm sóc nó một cách đúng đắn... Có lẽ cô có.lí. Nhưng nếu như Adèle rời khỏi nhà, thì cô sẽ đi đâu?
- Tôi sẽ tìm một việc làm khác. Tôi lại sẽ cho đăng một thông báo khác.
- Cô Jane này, - ông Rochester lại nói, - liệu tôi có thể yêu cầu cô vâng lời tôi, một lần cuối cùng không? Cô phải hứa với tôi là cô sẽ không cho đăng thông báo trên báo hàng ngày. Ngay khi cô trở lại đây, tôi sẽ lo tìm việc cho cô.
- Tôi xin đồng ý với ông, nhưng, đến lượt tôi, tôi cũng ước muốn là số phận Adèle và số phận tôi đều phải được quyết định trước khi bà vợ ông về nhà này.
- Tôi hứa với cô là tôi sẽ làm như vậy.
Rồi ông đột ngột rời bỏ tôi, và trước khi lên đường, tôi không được gặp lại ông một lần nào nữa, vì anh Robert muốn là chúng tôi khởi hành rất sớm.
Tôi bày tỏ nỗi lo lắng của mình với bà Fairfax.
- Chẳng có gì ở người đàn ông khác thường đó, khiến tôi phải ngạc nhiên cả, - bà nói. - Rất có thể là ông đã đi Luân Đôn.
- Đi Luân Đôn ư?
- Vâng, vâng, vì công việc kinh doanh của ông vừa nhiều, vừa phức tạp. Và ai dám bảo là ông không sang Pháp, hoặc nước nào khác? Đôi khi, ông ở lại đến một năm, không trở về Thorn-field.
Những lời nói của bà Fairfax làm tôi cảm thấy buồn bã.
Cuối cùng, một lá thư được gửi tới lâu đài.
Bà Fairfax nhận ra ngay nét chữ của ông Roch-ester.
Bà mở phong bì ra:
- Trong ba hôm nữa ông Rochester sẽ về đến đây. ông báo cho biết là ông sẽ trở về cùng với nhiều người bạn. Các phòng ở sẽ phải được chuẩn bị sẵn sàng, và cần phải lấy thêm người làm phụ.
Thế là tất cả mọi người đều tuân theo sự sắp đặt của bà Fairfax. Về phần tôi, tôi sẽ không phải thay đổi gì, trong những việc làm quen thuộc của mình. Có lẽ chẳng ai nghĩ đến tôi, và người ta sẽ để tôi được bình yên, với những sách vở của tôi, trong phòng học...
Đến ngày nói trên, tôi tò mò, đứng bên cửa sổ buồng mình, kéo nhẹ cái rèm và nhìn ra sân.
Nếu cứ nhìn vào những chiếc khăn quàng cổ bằng lụa và những lông đà điểu của các bà khách, thì ta thấy họ đã ăn mặc theo thời trang mới nhất. ông Rochester đang phi ngựa cạnh một tiểu thư mặc đồ đỏ.
- Đó là tiểu thư Ingram, - bà Fairfax kêu lên.
- Hôm nay, nếu cô muốn, cô sẽ có dịp được gặp cô ấy. ông Rochester đã ra lệnh cho Adèle phải tham dự buổi tiếp khách tối nay, và yêu cầu tôi bảo cô cũng phải tham dự đấy.
- Tốt thôi, - tôi nói, hơi phật ý, - tôi không được tranh cãi. Vậy tôi sẽ đến..Đương nhiên, dù sao tôi cũng lo ngại cái giờ phút người ta sẽ giới thiệu mình với tất cả những người xa lạ ấy. Tôi mặc chiếc áo dài màu xám của mình, và không quên viên ngọc trai, món đồ trang sức độc nhất của tôi. Chúng tôi đi xuống nhà. Trong phòng khách, không có ai. Bất thình lình, tôi nghe thấy có tiếng kéo ghế trong buồng ăn ở ngay bên cạnh. Chắc là khách đã ăn xong, và sắp sửa sang đây?
Rồi tám bà bước vào, nhưng tôi có cảm tưởng là nhiều hơn thế. Tôi đứng lên và nghiêng mình chào một cách lễ phép. Họ chào lại tôi, rồi không để ý gì đến tôi nữa. Tôi nhìn thấy bà Eshton và hai cô con gái bà. Blanche và Mary thẳng đuỗn như hai cái gậy. Các ông cũng đã tới. Tôi đến bên tấm màn cửa sổ trong một góc kín đáo. Họ oai vệ bước vào, tất cả đều mặc đồ đen, và xử sự theo nghi thức rất trịnh trọng. Tôi chỉ để ý nhìn ông Rochester và bồi hồi nhớ lại lần gặp gỡ đầu tiên, và những buổi trò chuyện đôi khi thật lạ lùng của chúng tôi. Tôi hi vọng là cuối cùng ông cũng nhận thấy tôi. Nhưng ông chẳng hề để ý gì cả, nên tôi thấy thất vọng, quyết định ra khỏi phòng, bằng một cái cửa gần bên tôi. Rồi tôi đi theo hành lang, vào một buồng khác. Bất chợt tôi nghe thấy một tiếng động ở gần, và nhìn thấy ông Rochester ngay trước mặt mình. ông chào tôi một cách nhã nhặn, rồi hỏi thăm tình hình của tôi.
- Lúc ở trong phòng khách, cô chưa nói chuyện gì với tôi cả.
- Xung quanh ông, có nhiều người quá, tôi không dám...
- Nhưng tại sao cô vội ra khỏi phòng khách thế? Có chuyện gì làm cô buồn chăng?
- Thưa ông, không.
- Tôi tin chắc là cô buồn. Tôi cần phải biết vì sao lại thế. Hôm nay, thì tôi cho phép cô được rút lui, nhưng sau này, mỗi khi tôi tiếp khách, thì xin cô cho tôi được hân hạnh thấy cô cũng đến phòng khách. Bây giờ, thì cô cứ về buồng nghỉ ngơi cho khỏe. Sophie sẽ trông nom Adèle...
chào cô...
ở biệt trang Thornfield, thời gian trôi qua vui vẻ. Toàn những cảnh đưa, đón, những tiếng chuyện trò, và lại cả ca hát nữa!
Một hôm, trong khi ông Rochester đi Mill-cote, thì có một ông khách bước vào phòng lớn.
Ông ta chào bà Fairfax, rồi nói với bà:.- Tôi thật không may, muốn gặp ông bạn, thì ông ấy lại đi vắng. Tôi từ rất xa đến đây...
Bà cho phép tôi được ở đây, đợi ông ấy chứ?
Khi gặp người khách mới đến ấy, tôi thấy không ưa dáng vẻ của ông ta.
Sau đó ít lâu, ông Rochester về. Tôi đến phòng lớn, gặp ông.
- Chào cô Jane, - ông nói với tôi, - ngày hôm nay, mọi chuyện đều tốt cả chứ?
- Có một người lạ muốn gặp ông.
- Này, này... Một người lạ ư? Ai thế nhỉ?
- Hình như ông đã quen ông ta từ nhiều năm nay. ông ta tên là Mason... ông ta từ đảo Jamaique đến.
Ông Rochester vụt đứng dậy, rồi nắm lấy bàn tay tôi và siết thật mạnh. Mặt ông sa sầm, và tái đi.
- Mason, Mason, - ông nhắc đi nhắc lại. -Đả o Jamaique...
- ông làm sao thế? - Tôi hỏi ông.
- Cô Jane này, - ông nói, - tôi thấy choáng váng quá... Cô hãy cho tôi tỳ vào vai cô, như lần trước ấy mà. Tôi đang rất cần đến cô...
Tôi đỡ ông ngồi xuống cạnh tôi. ông vừa nhìn tôi, vừa vuốt ve bàn tay tôi.
- ôi! Cô bạn thân mến ơi, tôi chỉ muốn được ở trong một bãi sa mạc, để khỏi phải nhớ đến những kỉ niệm đau đớn!
- Thưa ông, tôi có thể làm gì giúp ông? ông đã biết là ông có thể trông cậy vào tôi.
- Tôi biết, cô bạn của tôi ạ... Nhờ cô nói với ông Mason là tôi đã về.
Tôi làm theo yêu cầu của ông, rồi tôi đi lên buồng mình.
Tôi đã ngủ được một, hoặc hai tiếng gì đó, thì chợt một tiếng thét khủng khiếp xé tan màn đêm và đánh thức tất cả mọi người dậy. Tôi bèn mặc thêm quần áo, trong khi hai hàm răng tôi va vào nhau lập cập, vì sợ.
- Có chuyện gì vậy?
- Cô cứ yên tâm, không có thảm kịch gì đâu, - ông Rochester nói. - Một cô hầu của tôi, hơi bị bệnh thần kinh, vừa qua một cơn ác mộng.
Cô ta đã rú lên, có thế thôi. Bây giờ, tôi phải lo chữa trị cho cô ta. Chúc cô ngủ ngon, đừng sợ gì cả!
Chẳng mấy chốc, trật tự được lập lại. Tôi đã trở về buồng mình, nhưng không ngủ lại được.
Tiếng kêu đáng sợ đã xuất phát từ một căn buồng ở ngay bên trên buồng tôi. Đó không phải tiếng kêu của một cô hầu mắc bệnh thần kinh..Qua cửa sổ, tôi nhìn thấy quang cảnh đồng quê xung quanh lâu đài. ở bên ngoài, mọi vật vẫn bình yên, lặng lẽ, và chẳng mấy chốc, toàn bộ Thornfield lại đắm mình trong giấc ngủ.
Hôm sau, có người đến buồng tôi để tìm tôi.
Tôi đến buồng bà Fairfax, nhưng không nhận ra được người đàn ông xin gặp tôi.
- Tôi là Heaven đây mà... Xin cô hãy nhớ lại đi... Tôi là người đánh xe ngựa của bà Reed ở Gateshead đây.
- Robert! - Tôi reo lên. - Bây giờ thì tôi nhớ ra anh lắm rồi. Anh có mạnh khỏe không? Và cả chị Bessie, vợ anh nữa, thế nào rồi?
- Thưa cô, cô ấy khỏe lắm... Chúng tôi đã sinh được ba cháu kháu khỉnh.
- Xin mừng cho anh chị, à, anh Robert này, có tin gì về lâu đài Gateshead thế?
- Toàn những tin không hay, cô ạ. Cô nhìn đây, tôi đang để tang... Cậu John đã chết ở Luân Đôn. ôi! Cuộc đời cậu ấy chẳng hay ho gì, và đã gây ra cho bà Reed biết bao điều phiền muộn, vì bà thấy con trai mình cứ ngày càng xuống dốc... Sức khỏe cậu ấy sút kém dần. Cô nghĩ mà xem, cậu ấy toàn giao du với bọn bất hảo, đến nỗi phải vào tù. Cách đây gần một tháng, cậu ấy lại mò về Gateshead... Cậu ấy đòi phải cho cậu ấy tiền... Mấy hôm sau thì có tin cậu ấy chết.
Thật là một đòn trí mạng đối với bà Reed. Bà ốm liệt giường, và bao nhiêu ngày liền, chẳng nói một câu. Mãi tận đến hôm thứ ba vừa rồi, bà mới nói với Bessie:
- Ta muốn gặp Jane Eyre... Thế là hôm nay tôi đến đây. Cô cần phải đi ngay với tôi về lâu đài.
- Được, anh Robert ạ, tôi sẽ cùng về với anh.
Tôi đi tìm ông Rochester, vì tôi phải xin ông cho phép tôi vắng mặt ít lâu. Tôi thấy ông đang ở trong phòng chơi bi-a, cùng với hai tiểu thư Eshton. Khi nhìn thấy tôi, ông hơi giật mình, da mặt hơi co lại.
- Gì đấy, hả cô Jane?
- Thưa ông, tôi cần phải nghỉ hai tuần để đến Gateshead. Bác tôi là bà Reed đang bị ốm nặng.
- Được, cô hãy cố trở về sau một tuần.
- Tôi không thể hứa gì với ông được. Mà người ta còn đồn là ông sắp cưới vợ... Tôi nghĩ là, trong trường hợp ấy, có lẽ ông nên cho Adèle tiếp tục học ở một trường nội trú thì hơn.
- Phải, tôi hiểu... Cô sợ là vợ tôi sẽ không chăm sóc nó một cách đúng đắn... Có lẽ cô có.lí. Nhưng nếu như Adèle rời khỏi nhà, thì cô sẽ đi đâu?
- Tôi sẽ tìm một việc làm khác. Tôi lại sẽ cho đăng một thông báo khác.
- Cô Jane này, - ông Rochester lại nói, - liệu tôi có thể yêu cầu cô vâng lời tôi, một lần cuối cùng không? Cô phải hứa với tôi là cô sẽ không cho đăng thông báo trên báo hàng ngày. Ngay khi cô trở lại đây, tôi sẽ lo tìm việc cho cô.
- Tôi xin đồng ý với ông, nhưng, đến lượt tôi, tôi cũng ước muốn là số phận Adèle và số phận tôi đều phải được quyết định trước khi bà vợ ông về nhà này.
- Tôi hứa với cô là tôi sẽ làm như vậy.
Rồi ông đột ngột rời bỏ tôi, và trước khi lên đường, tôi không được gặp lại ông một lần nào nữa, vì anh Robert muốn là chúng tôi khởi hành rất sớm.
