“Làm sao bức thư đó lại đến tay ngài vậy?” Valentina hỏi Gonzaga, khi họ đều đang đứng trong sân lâu đài, tay công tử vừa đi theo nàng từ trên mặt thành xuống.
“Buộc vào một mũi tên rơi xuống mặt lũy ngày hôm qua khi tôi đang đi một mình trên mặt thành,” Gonzaga lạnh lùng đáp.
Lúc này gã đã hoàn hồn. Gã chợt cảm thấy việc phải đối đầu với nguy hiểm chết người, cùng với nỗi sợ hãi vẫn đang xâm chiếm lấy gã, lạ thay, lại cho gã sức mạnh để dựng lên một màn kịch hoàn hảo.
Valentina nhìn gã, không phải không có chút nghi ngờ. Nhưng trên khuôn mặt hồn hậu của Francesco không hề có chút ngờ vực nào. Đôi mắt chàng gần như mỉm cười khi chàng hỏi Gonzaga:
“Tại sao ngài không mang đến cho công nương Valentina?”
Hai má gã công tử đỏ bừng. Gã nhún vai khó chịu, trả lời với giọng run lên bực tức.
“Với một người như ngài, lớn lên trong trại lính và được giáo dục trong các chòi canh, sự sỉ nhục của Gian Maria với tôi trong bức thư này có thể không rõ ràng. Loại người như ngài làm sao biết được chỉ nguyên việc phải cầm lấy mảnh giấy kia đã đủ để tôi cảm thấy tay mình bị vấy bẩn, rằng tôi cảm thấy hổ thẹn ngoài sức tưởng tượng khi nghĩ đến chuyện tên Công tước vô liêm sỉ kia dám gửi cho tôi một mũi tên như thế. Vì thế, thật chẳng dễ gì làm ngài hiểu được tôi không thể chịu nổi việc để người thứ ba thấy sự sỉ nhục mà tôi không có cách báo thù này. Tôi đã xử trí bức thư này theo cách duy nhất tôi thấy thích hợp. Tôi đã vò nát nó rồi vứt đi, cũng như tôi đã tìm cách xóa bỏ nội dung của nó ra khỏi đầu. Nhưng đám do thám tận tụy của ngài, thưa ngài Francesco, đã mang nó đến cho ngài, và nếu nỗi xấu hổ của tôi đã bị đem ra giễu trước đám lính, ít nhất nó cũng đã cứu giúp công nương Valentina. Để làm điều đó, nếu cần, tôi có thể dẹp bỏ sang một bên lòng kiêu hãnh đã khiến tôi im lặng không đề cập đến bức thư này.”
Gã nói lớn tiếng với vẻ bất bình chân thành đến mức hoàn toàn thuyết phục được Francesco và Valentina, và đôi mắt cô thiếu nữ đã dịu đi khi nhìn Gonzaga - Gonzaga tội nghiệp, trái tim mách bảo nàng rằng nàng đã hiểu lầm gã một cách bất công đến thế trong ý nghĩ. Francesco, luôn rộng lượng, tỏ ý cảm thông chân thành với gã.
“Ngài Gonzaga, tôi hiểu nỗi khổ tâm của ngài. Ngài đã nhầm khi cho rằng tôi không thể thông cảm với sự khó xử của ngài.”
Và chàng Bá tước kìm lại không nói gì đến ý kiến của chàng rằng dù gì đi nữa, đáng ra tốt hơn Gonzaga nên trình ngay bức thư đó cho công nương Valentina. Thay vào đó, chàng chỉ cười thoải mái và dẹp bỏ chủ đề đó đi, rồi ngay khi cởi bỏ xong bộ áo giáp, chàng liền đề nghị mọi người cùng vào bàn ăn sáng.
Chàng quay về phòng cất áo giáp, còn Valentina rảo bước bên cạnh Gonzaga về phía phòng ăn, và trong khi cô tìm cách chuộc lại sự nghi ngờ sai lầm của mình, nàng cư xử với gã thậm chí còn thân mật hơn thường nhật.
Thế nhưng vẫn còn một người mà mọi lời đao to búa lớn của Gonzaga nhằm thanh minh về chuyện lá thư vẫn không thuyết phục nổi. Đó là Peppe, người thông thái nhất trong so các anh hề. Anh chàng đã nhanh chân bám theo Francesco, và trong khi chàng hiệp sĩ cởi áo giáp, anh liền nói hết cho chàng nghe những nghi ngờ của mình. Nhưng Francesco đã làm anh chàng mất hết kiên nhẫn, và Peppe buồn bực vùng bỏ đi, thề rằng sự khôn ngoan của một anh hề còn sáng suốt hơn nhiều sự ngu ngốc của một người khôn ngoan.
Trong suốt cả ngày hôm ấy Gonzaga hiếm khi rời Valentina nửa bước. Gã đã trò chuyện gần hết buổi sáng với nàng về thi ca và đủ thứ uyên bác khác, trong đó gã cố trổ hết tài năng để thể hiện sự vượt trội về trí tuệ so với tay Francesco võ biền kia. Vào buổi chiều tà, khi cái nóng ban ngày đã qua đi, và trong khi quý ngài Francesco vẫn đang bận rộn tiến hành một số biện pháp phòng thủ trên tường thành, Gonzaga chơi bóng cùng Valentina và các tùy nữ của nàng - các cô này cũng đã hoàn hồn trở lại sau cơn kinh hãi lúc sáng.
Buổi sáng hôm đó Gonzaga đã ở vào thế cùng đường, phải chứng kiến toan tính của gã tan thành mây khói. Chiều hôm đó, sau trọn một ngày ở bên Valentina - và nàng luôn dịu dàng thân thiện với gã - Gonzaga một lần nữa lấy lại tự tin vào sức quyến rũ của mình, và đầu óc nông cạn của gã lại thì thầm thổi hi vọng vào tâm hồn gã, rằng cuối cùng thì mọi chuyện có thể vẫn xuôi chèo mát mái như gã đã dự kiến ban đầu, chỉ cần gã đi từng nước cờ thật khôn khéo, và đừng làm hỏng việc bằng những hành động nóng vội mà đã một lần suýt làm gã xôi hỏng bỏng không. Mưu đồ của gã càng được cổ vũ khi tối hôm đó một thông điệp lại được gửi tới từ phía Gian Maria, lúc đó đã hoàn toàn đoán chắc rằng kế hoạch của Gonzaga đã thất bại. Công tước tuyên bố rằng, vì ngài không có ý định gây ra cảnh máu chảy đầu rơi chỉ vì sự bướng bỉnh của gã khùng tự phong cho mình là Viên Trấn Thủ Của Công Nương Valentine, ngài sẽ tạm hoãn cuộc pháo kích, hi vọng rằng cái đói sẽ làm lực lượng đồn trú trở nên biết điều hơn.
Francesco đã đọc to thông điệp này cho đám lính của công nương, và cả đám đều rộ lên khoái trá.
Lòng tin tưởng đặt vào chàng tăng lên gấp bội trước bằng chứng hùng hồn về sự đúng đắn của những lời chàng dự đoán. Kết quả là đến giờ ăn tối tất cả mọi người ngồi quanh bàn đều vui vẻ, và không ai vui vẻ hơn quý ngài Gonzaga, phô trương trong bộ đồ màu tím bằng lụa đắt tiền.
Francesco là người đầu tiên đứng dậy rời bàn ăn, chàng xin phép công nương Valentina rút lui, vì lí do rằng một số công việc đang chờ chàng trên mặt lũy. Nàng chấp thuận, rồi ngồi im lặng trầm ngâm, không để ý đến những câu nói liến thoắng của Romeo, cũng như những vần thơ của Petrarca mà gã bắt đầu hát cho mọi người nghe. Mọi ý nghĩ trong đầu nàng đều hướng tới người vừa rời bàn ăn. Từ khoảnh khắc nguy nan khi hai người nhìn sâu vào mắt nhau trên mặt lũy vào sáng hôm ấy, và nhận ra những điều thầm kín mà mỗi người đều chưa thổ lộ, nàng hầu như chưa có dịp nào được nói với chàng dù chỉ một câu ngắn ngủi. Tại sao chàng không đến với nàng? Nàng tự hỏi. Rồi nàng chợt nhớ ra suốt cả ngày hôm ấy Gonzaga luôn dính lấy nàng như hình với bóng, đồng thời cũng nhận ra nàng thèm được ở bên Francesco biết bao, và bỗng trở nên ngượng ngùng đến kì lạ.
Nhưng còn mạnh hơn cảm giác ngượng ngùng là niềm khát khao được ở bên chàng lúc này, được nghe chàng nói; được chàng nhìn thẳng vào đôi mắt nàng lần nữa với cái nhìn như chàng đã nhìn nàng lúc sáng, khi nỗi lo sợ cho chàng đã khiến nàng tìm cách van nài chàng đừng một mình đối đầu với đám lính nổi loạn đớn hèn. Một người phụ nữ trưởng thành hơn, hay có kinh nghiệm hơn, hẳn đã kiên nhẫn chờ chàng đến tìm. Nhưng Valentina, với bản tính ngây thơ, không bao giờ nghĩ đến những chiêu trò quyến rũ khôn ngoan. Nàng lặng lẽ đứng dậy rời bàn ăn trước khi bài hát của Gonzaga chấm dứt, và cũng lặng lẽ rời khỏi căn phòng.
Đó là một buổi tối đẹp trời, bầu không khí tràn ngập hương hoa đồng nội từ phía đồng bằng màu mỡ đưa lại, và nền trời đêm xanh thẫm lấp lánh sao sáng lên ở một góc nhờ mảnh trăng thượng tuần. Một vầng trăng, nàng chợt nghĩ, giống như vầng trăng nàng đã ngắm khi nhớ đến chàng vào buổi tối sau cuộc gặp ngắn ngủi giữa hai người ở Acquasparta. Nàng đi về phía bức tường thành phía Bắc, nơi chàng đã nói có việc phải làm, và ở phía xa nàng nhận ra hình dáng một người đàn ông - người duy nhất đang đứng canh - đang tựa người vào vách tường thành, nhìn xuống phía những đốm lửa phát ra từ trại của Gian Maria. Người đàn ông này không đội mũ, và mạng lưới lấp lánh vàng trên mái tóc chàng khiến nàng lập tức nhận ra. Nàng khẽ khàng bước đến sau lưng chàng.
“Người ta đang nằm mơ ở đây sao, thưa ngài Francesco?” khi đã đến bên cạnh chàng, nàng bèn cất tiếng hỏi, từng từ rung lên như cười khẽ.
Nghe thấy giọng nói của nàng, chàng giật mình quay lại, rồi cũng bật cười, nhẹ nhàng và vui vẻ.
“Đây là một buổi tối cho những giấc mơ, và đúng là tôi đang mơ thật. Nhưng công nương đã làm chúng tan mất rồi.”
“Ngài làm tôi thấy buồn quá,” cô thiếu nữ trêu chọc. “Hẳn những giấc mơ ấy phải tuyệt vời lắm, vì để được đến đây tận hưởng, ngài đã sẵn sàng rời bỏ... chúng tôi.”
“Vâng... đó là những giấc mơ tuyệt vời,” chàng đáp. “Nhưng vẫn không tránh khỏi pha lẫn một chút buồn, và cũng phù phiếm như mọi giấc mơ khác. Công nương có quyền xua chúng đi, vì tất cả chúng đều về công nương.”
“Về tôi?” nàng hỏi, trái tim bắt đầu đập dồn dập và nhuộm lên đôi má nàng một màu đỏ ửng, nàng phải thầm cảm ơn màn đêm đã che đi giùm.
“Phải, thưa công nương - về công nương và về lần đầu tiên chúng ta gặp nhau trong khu rừng ở Acquasparta. Công nương còn nhớ chứ?”
“Có, tôi vẫn nhớ,” nàng thì thầm đầy trìu mến.
“Và công nương còn nhớ lúc đó tôi đã thề sẽ là hiệp sĩ của công nương, sẽ mãi mãi phụng sự công nương? Có ai ngờ được vinh hạnh mà tôi vẫn hằng ao ước đó cuối cùng cũng được trao vào tay tôi kia chứ?”
Thiếu nữ không trả lời, tất thảy mọi ý nghĩ của nàng đều lùi trở về cuộc gặp gỡ đầu tiên đó, một kỉ niệm đã bao lần nàng nâng niu hồi tưởng lại.
“Lúc đó tôi cũng đang nghĩ,” Francesco lại tiếp tục, “về Gian Maria, kẻ đang rình rập dưới kia, và về cuộc bao vây đáng hổ thẹn này.”
“Ngài... ngài không hối tiếc gì chứ?” thiếu nữ ngập ngừng, vì những lời nói cuối cùng của chàng không khỏi làm nàng thoáng thất vọng.
“Hối tiếc?”
“Vì đã ở lại đây với tôi. Vì sa chân vào cái họ gọi là vụ nổi loạn của tôi?”
Chàng khẽ bật cười, đôi mắt nhìn chăm chăm xuống dải nước lóng lánh ánh trăng bên dưới.
“Tôi chỉ hối tiếc rằng rồi sẽ đến lúc cuộc vây hãm này kết thúc; khi đó công nương và tôi sẽ ai đi đường nấy,” chàng mạnh bạo trả lời. Lúc này chàng đã quay mặt lại nhìn thẳng vào mắt nàng, giọng nói của chàng chợt trở nên sôi nổi. “Nhưng ở lại đây chỉ huy cuộc kháng cự kiêu hãnh này và trao cho công nương chút giúp đỡ nhỏ nhoi tôi có thể thì không - về chuyện này tôi sẽ không bao giờ hối tiếc. Đây là điều cao cả nhất tôi đã làm được trong đời lính của mình. Tôi đã tới Roccaleone với một thông điệp cảnh báo; nhưng trong sâu thẳm trái tim mình, tôi đã thầm hi vọng rằng tôi có thể làm được nhiều hơn là một sứ giả báo tin; rằng tôi có thể được ở lại bên công nương phụng sự như tôi đang phụng sự.”
“Nếu không có ngài hẳn họ đã dùng vũ lực ép tôi quy thuận rồi.”
“Có thể là như thế. Nhưng chừng nào tôi còn ở đây, tôi không nghĩ rằng họ làm nổi điều đó. Tôi đang nóng ruột muốn biết những gì đang xảy ra ở Babbiano. Nếu tôi có thể biết được tình hình ở đó, tôi đã có thể giúp công nương cảm thấy nhẹ nhõm bằng cách khẳng định chắc chắn rằng cuộc bao vây này khó có thể kéo dài hơn vài ngày nữa. Gian Maria sẽ buộc phải quay về nhà nếu không muốn mất ngai vàng. Và nếu ông ta chẳng còn là Công tước nữa, chú công nương sẽ không còn lí do gì để tiếp tục tán thành cuộc đeo đuổi tỏ tình của ông ta. Với công nương, đó hẳn là một tin mừng. Còn với tôi... Than ôi! Sao tôi lại ước muốn thế nhỉ?”
Chàng quay mặt đi nhìn thẳng vào màn đêm thăm thẳm, nhưng giọng nói của chàng nghẹn lại vì những tình cảm đang vò xé trong tim. Thiếu nữ vẫn lặng im, và như thể được tiếp thêm can đảm trước sự im lặng của nàng, được tiếp thêm tự tin bởi những gì chàng đã đọc được trong đôi mắt nàng sáng ngày hôm đó, chàng kêu lên: “Công nương, tôi ước gì có thể mở một con đường xuyên qua vòng vây kia, và mang công nương đến một miền đất bình yên tươi đẹp, một nơi không còn triều đình, không còn các ông hoàng. Nhưng vì điều đó là không thể, công nương yêu dấu của tôi, tôi ước gì cuộc vây hãm này cứ kéo dài mãi mãi.”
Và rồi - phải chăng làn gió đêm nhẹ nhàng mơn man thổi qua mái tóc chàng đang đùa bỡn chàng với lời thì thầm, “Cả tôi cũng ước mong như thế.” Chàng quay lại phía nàng, đôi bàn tay chàng, rám nắng và run rẩy, nắm lấy đôi bàn tay trắng muốt của nàng đang tì lên một tảng đá.
“Valentina!” chàng khẽ reo lên, giọng nói chỉ như một tiếng thì thầm, đôi mắt cháy bỏng đắm đuối tìm kiếm đôi mắt đang lúng túng quay đi như trốn tránh của nàng. Và rồi, cũng nhanh chóng như khi bùng lên, ngọn lửa trong ánh mắt chàng tắt lịm. Chàng nhấc đôi tay khỏi bàn tay nàng, thở dài, ánh mắt quay trở lại hướng xuống khu trại phía dưới. “Hãy tha thứ, hãy quên đi, công nương,” chàng cay đắng thì thầm, “những gì mà trong cơn điên khùng của mình tôi đã ngộ nhận.”
Nàng vẫn đứng yên lặng hồi lâu, rồi nàng nhẹ bước đến bên chàng, thì thầm đáp lại: “Nhưng nếu tôi không coi đó là ngộ nhận thì sao?”
Sững người, chàng quay vụt lại đối diện với nàng, cả hai đứng sát cạnh nhau, nhìn thẳng vào mắt nhau, và trong hai người cái nhìn của nàng ít rụt rè hơn. Cứ như thế họ đứng im trong giây lát. Rồi chàng lắc đầu lên tiếng, giọng nói buồn da diết:
“Công nương nên nghĩ thế là hơn,” chàng trả lời.
“Tốt hơn? Nhưng tại sao?”
“Công nương, tôi đâu phải là Công tước.”
“Thế thì đã sao?” nàng kêu lên phẫn nộ. “Đang có một ông Công tước ngồi dưới kia kìa. Ồ, thưa ngài, làm sao tôi có thể coi là ngộ nhận khi đó chính là những lời tôi vẫn ước ao được nghe thấy từ ngài? Tước vị của ngài đối với tôi đâu có nghĩa lí gì? Tôi chỉ biết ngài là hiệp sĩ chân chính nhất, nhà quý tộc cao thượng nhất, và là người bạn can trường nhất đã đến giúp đỡ cho một cô gái đơn độc trong cơn hoạn nạn. Chẳng lẽ ngài quên lí do nào đã dẫn tôi đến cuộc phản kháng này sao? Đó là vì tôi là một người phụ nữ, và không hề đòi hỏi ở cuộc đời nhiều hơn những gì một người phụ nữ đáng được hưởng - nhưng cũng không ít hơn.”
Đến đây nàng ngừng bặt, một lần nữa máu lại dồn lên làm đôi má nàng đỏ bừng khi nàng chợt nghĩ mình đã quá nóng vội khi nói ra, và đối với chàng lời lẽ của nàng hẳn là quá mạnh bạo. Valentina hơi quay người khỏi phía chàng Bá tước, bước tới tì người lên vách tường thành, nhìn đăm đăm vào màn đêm. Trong lúc nàng đứng yên như thế, một giọng nói nồng nhiệt thì thầm bên tai nàng:
“Valentina, có linh hồn của tôi làm chứng, tôi yêu em!” Và rồi những lời thì thầm khiến trái tim cô thiếu nữ vỡ òa vì hạnh phúc bỗng chấm dứt đột ngột như bị nghẹt lại.
Một lần nữa, tay chàng lại tìm đến tay nàng, đôi tay nàng ngoan ngoãn để chàng nắm lấy như thể sẵn sàng trao gửi cho chàng cả cuộc đời sau lời thổ lộ ngọt ngào ấy, và lúc này giọng nói của chàng đã trở lại điềm tĩnh hơn.
“Tại sao chúng mình lại lừa dối bản thân bằng những hi vọng tàn nhẫn như thế, Valentina yêu dấu của tôi?” chàng thì thầm. “Tương lai vẫn luôn còn đó. Rồi sẽ đến lúc cuộc bao vây này chấm dứt, và khi đó, Gian Maria trở về nhà, em sẽ được tự do rời khỏi đây. Khi đó em sẽ đi đâu?”
Nàng ngước mắt lên nhìn chàng ngơ ngác như không hiểu chàng đang nói gì, đôi mắt nàng trở nên hoang mang, cho dù trong bóng tối chàng không thể nào nhìn thấy.
“Em sẽ đi bất cứ đâu anh muốn. Ngoài ra em còn biết đi đâu nữa?” nàng nói, giọng thoáng chút đắng cay.
Chàng sững người. Chàng đã không hề chờ đợi một câu trả lời như thế.
“Nhưng còn chú em...?”
“Chẳng lẽ em còn nợ nần gì ông ấy nữa? Ôi, em đã nghĩ mãi về chuyện đó, và cho đến... cho đến tận sáng nay, dường như tu viện sẽ là nơi trú ẩn cuối cùng của đời em. Phần lớn cuộc đời non trẻ của mình em đã sống tại Santa Sofia, và một chút trải nghiệm có được trong thời gian sống tại triều đình của chú em chẳng hề làm em muốn biết về thế giới này nhiều hơn nữa. Mẹ bề trên cũng có vẻ quý em. Chắc bà sẽ chịu nhận em trở lại, trừ phi...”
Nàng ngừng bặt rồi ngước mắt lên nhìn chàng Bá tước, trước cái nhìn tin cậy và trao gửi ngọt ngào ấy, chàng thấy mình như đang bay bổng trong một giấc mơ. Chàng không còn nhớ gì đến chuyện nàng là cháu gái của Công tước Urbino, cũng quên hẳn chàng là Bá rước Aquila, quý phái thật, nhưng chẳng quyền uy giàu có gì, và chắc chắn không phải là một đám môn đăng hộ đối với nàng, và dưới con mắt của Guidobaldo chàng sẽ chẳng hơn gì một tay hiệp sĩ giang hồ lang thang không tên tuổi địa vị như chàng đang mạo nhận lúc này.
Chàng tiến lại gần nàng, hai tay chàng - như thể tuân theo một mệnh lệnh còn mạnh mẽ hơn cả ý chí của chính chàng, có lẽ là mệnh lệnh không lời từ đôi mắt dịu dàng của nàng - bèn giữ lấy đôi vai nàng, cả cõi lòng chàng phơi bày qua ánh mắt đang đau đáu nhìn nàng. Rồi, với một tiếng reo nghẹn ngào, chàng ôm chặt lấy nàng. Trong khoảnh khắc nàng đứng yên, run rẩy trong vòng tay chàng, mái tóc nâu dài của nàng cọ vào cằm chàng, tim nàng đập rộn sát tim chàng. Bất ngờ cúi xuống, chàng hôn lên môi nàng. Nàng không cự lại, một sự chấp thuận dịu dàng như mời gọi. Nhưng sau đó, nàng khẽ đưa tay đẩy chàng ra; và Francesco, luôn tuân theo bất cứ ý muốn nào dù nhỏ nhất của nàng, bèn kìm nén đam mê đang bùng cháy và buông nàng ra.
“Tâm hồn của tôi!” chàng reo lên vui sướng. “Bây giờ em là của tôi, cho dù chuyện gì xảy đến. Không ai, Gian Maria hay tất cả các Công tước Thiên Chúa giáo trên đời này có thể cướp được em khỏi tay tôi.”
Nàng khẽ đặt tay lên môi Francesco để buộc chàng ngừng lời, chàng liền hôn lên lòng bàn tay nàng, khiến nàng vừa rụt tay lại vừa cười khúc khích. Một lát sau, vẻ mặt tươi cười của nàng chợt trở nên hết sức nghiêm túc, nàng đưa tay chỉ xuống phía doanh trại của Công tước: “Hãy mở cho em một con đường thoát khỏi cuộc bao vây này,” nàng nói, “và mang em đi khỏi Urbino - đến một nơi xa, nơi mà quyền lực của Guidobaldo và cuộc trả thù của Gian Maria không thể đeo đuổi ám ảnh chúng mình được nữa - và anh sẽ có em mãi mãi. Nhưng cho đến lúc đó, hai chúng mình hãy cùng giao ước kiềm chế giữ khoảng cách về... về chuyện này. Ở đây có những việc cần đến một người đàn ông mạnh mẽ, mà tối nay nếu em yếu lòng, em cũng có thể khiến anh yếu lòng, như thế cũng có nghĩa là tận số với cả hai chúng mình. Em đặt hết niềm tin vào sức mạnh của anh, Franceschino yêu dấu của em, hiệp sĩ chân chính của em.”
Chàng những muốn trả lời nàng. Chàng còn quá nhiều điều phải thổ lộ - tên tuổi, thân phận của chàng. Nhưng nàng đã chỉ về phía đầu cầu thang dẫn lên tường thành, nơi một bóng người đang bước dần lên.
“Lính canh đang đến kìa,” Valentina nói. “Giờ để em lại đây một mình nào, Francesco yêu dấu. Đi đi. Muộn rồi.”
Chàng Bá tước cúi thấp người chào, luôn luôn tuân phục với thái độ của một hiệp sĩ chân chính, đoạn quay đi, lòng rạo rực.
Valentina đứng dõi theo bóng dáng chàng đang xa dần cho đến khi khuất hẳn sau khúc quanh của tường thành. Rồi thở dài khoan khoái, như thể muốn tạ ơn số phận đã đem đến niềm vui lớn lao này cho cuộc đời mình, nàng tựa người vào vách tường thành, nhìn chăm chăm vào màn đêm, hai má ửng hồng, trong ngực vẫn còn đập thình thịch. Nàng khẽ cười, tiếng cười phát ra từ niềm hạnh phúc bất chợt đang chiếm lấy toàn bộ tâm trí nàng. Nàng ném về phía trại của Gian Maria một cái nhìn khinh miệt. Sức mạnh của tay Công tước kia liệu có thể khuất phục nơi nàng, khi người anh hùng kia từ nay về sau sẽ mãi mãi ở bên cạnh nàng để chở che, bảo vệ?
Nghĩ đến đây, nàng chợt thấy bản thân cuộc bao vây này cũng thật hài hước, oái oăm. Khi hùng dùng vũ lực tới đây, Gian Maria đã tìm cách khuất phục nàng phải trở thành vợ gã; nhưng tất cả những gì gã làm được là đẩy nàng vào vòng tay một người đàn ông khác, người mà nhờ chính cuộc bao vây này nàng đã hiểu được con người thật và từ đó đã yêu chàng. Buổi đêm ấm áp, mùi thơm nhẹ nhàng đưa lại từ những cánh đồng bên dưới như hòa điệu với tâm hồn nàng đang bay bổng, làn gió đêm nhè nhẹ mơn man vuốt ve đôi má trẻ trung như khẽ thì thầm nhắc lại những lời yêu đương say đắm đang tràn ngập trái tim nàng. Vào thời khắc ấy, những bức tường cũ kĩ xám xịt của Roccaleone đối với Valentina chính là vườn địa đàng dưới trần gian, và từ đôi môi hé mở của nàng khẽ vang lên giai điệu ngọt ngào của một bản tình ca cổ. Nhưng cũng như ở vườn địa đàng trong câu chuyên cũ - than ôi - ở đây cũng có một con rắn độc đang lặng lẽ trườn tới sau lưng nàng, và bắt đầu rít lên bên tai nàng. Giọng nói của con rắn độc đó chính là giọng nói của Romeo Gonzaga.
“Tôi thực sự cảm thấy được an ủi, công nương ạ, khi mà ít nhất vẫn còn một người ở Roccaleone còn lòng dạ để ca hát.”
Giật mình choàng tỉnh khỏi tâm trạng mơ màng hạnh phúc bởi giọng nói ngọt xớt nhưng lúc này không hiểu sao đầy vẻ hằn học, cô thiếu nữ quay người lại đối mặt với người vừa lên tiếng.
Nhìn thấy khuôn mặt trắng bệch của gã, đôi mắt đầy thù hận như có lửa, bất giác thiếu nữ rùng mình ớn lạnh. Nàng nhìn qua vai gã về phía mà trước đó nàng thoáng thấy bóng lính canh. Không có bóng bất cứ ai trên tường thành. Chỉ có họ, và Gonzaga trông đáng sợ kì lạ.
Một lúc lâu, sự im lặng căng thẳng vẫn đè nặng lên cả hai, chỉ còn nghe thấy tiếng nước chảy róc rách dưới hào và tiếng hô hăm dọa: “Ai, đứng lại!” của lính canh vẳng lại từ phía trại của Gian Maria.
Cuối cùng thiếu nữ trở nên lúng túng, băn khoăn tự hỏi không biết Gonzaga đã nghe thấy những gì giữa nàng và Francesco, cũng như gã đã nhìn thấy những gì.
“Nhưng, Gonzaga này,” nàng trả lời gã, “ngài cũng đã hát đấy thôi, lúc tôi rời khỏi phòng đi tới đây ấy.”
“... Để thì thụt hẹn hò dưới trăng khuya với tay đâm thuê chém mướn chết tiệt kia, với cái gã du đãng, với tên lưu manh đầu đường xó chợ đó.”
“Gonzaga! Ngài dám!”
“Dám?” gã nhạo lại nàng, đầy kích động. “Cô mà cũng có quyền nói về chuyện ‘dám’ hay ‘không dám’ à? - Cô, cháu gái của Guidobaldo da Montefeltro, công nương của dòng tộc quyền quý và danh tiếng Rovere, sau khi đã mặt dày mày dạn trao mình cho một tên đầy tớ hạ tiện như hắn ta, một tên giết thuê, một kẻ lưu manh, một thằng con hoang? Thế mà cô còn ra vẻ, và nói với tôi bằng cái giọng trịch thượng đó, trong khi đáng lẽ nỗi hổ thẹn đã khiến cô không chết ngất thì cũng bị cấm khẩu rồi?”
“Gonzaga,” cô thiếu nữ đáp trả, khuôn mặt trắng bệch không khác gì gã công tử bột, nhưng giọng nói cứng cỏi sắc lạnh vì phẫn nộ. “Hãy đi khuất mắt tôi - ngay lập tức, nếu không tôi sẽ sai người cho ngài một trận - đến khi tuốt xương ra.”
Gã nhìn trừng trừng vào nàng giây lát như kẻ mất trí. Đoạn, giơ thẳng hai cánh tay lên trời rồi buông thõng xuống hai bên sườn, gã nhún vai cười phá lên một cách độc địa. Nhưng không hề rời đi lấy một bước chân.
“Hãy gọi người của công nương đến đây,” gã trả lời, giọng lạc đi. “Muốn làm gì tôi thì cứ làm. Đánh tôi tuốt xương hay chết luôn cũng được - hãy coi như đó là phần thưởng dành cho tất cả những gì tôi đã làm, tất cả những gì tôi đã phải mạo hiểm, tất cả những gì tôi đã từ bỏ vì cô. Như thế mới tương xứng với những hành vi khác của cô chứ.”
Nàng cố nhìn thẳng vào mắt gã trong bóng tối, ngực nàng phập phồng mãnh liệt trong nỗ lực trấn tĩnh trở lại trước khi trả lời.
“Ngài Gonzaga”, cuối cùng nàng lên tiếng, “tôi không phủ nhận rằng ngài đã phụng sự tôi rất trung thành khi giúp tôi bỏ trốn khỏi Urbino...”
“Nhai lại chuyện đó làm gì?” gã dè bỉu. “Đó là sự phục vụ mà cô chỉ tạm thời lợi dụng cho tới khi kẻ khác xuất hiện để cô có thể dành cho hắn ta sự tin cậy và chức chỉ huy pháo đài của cô. Vậy thì còn nhai lại chuyện đó làm gì?”
“Để cho ngài thấy sự phục vụ mà ngài ám chỉ đến đã được trả công sòng phẳng,” cô thiếu nữ cứng cỏi trả đòn. “Bằng cách chỉ trích tôi, ngài đã được trả công, và bằng cách sỉ nhục tôi ngài đã xóa sạch sự biết ơn tôi đã dành cho ngài.”
“Một lí luận thật có lợi cho cô,” gã mỉa mai. “Vậy là tôi bị quẳng đi như một cái áo rách, và cái áo được coi là đã được đền đáp xứng đáng vì sau bao nhiêu lần dãi dầu sương gió nó đã trở nên bạc màu xơ chỉ.”
Lúc này Valentina không khỏi cảm thấy lời trách cứ của gã không phải không có lí. Có lẽ nàng đã cư xử với gã hơi khắc nghiệt quá.
“Gonzaga, chẳng lẽ ngài nghĩ rằng,” nàng nói, giọng đã dịu đi đôi chút, “vì ngài đã phụng sự tôi mà ngài có quyền lăng mạ tôi và người hiệp sĩ cũng đã tận tâm phục vụ tôi, lại còn...”
“Làm sao cái gọi là phụng sự của hắn ta có thể so sánh với những gì tôi đã làm? Có gì hắn làm mà tôi đã không làm nhiều hơn?”
“Có cần phải nói ra không? Khi đám lính ở đây nổi loạn...”
“Hừ! Đừng đưa những chuyện đó ra át tôi. Có Chúa chúng giám! Cầm đầu một lũ lợn bẩn thỉu như thế vốn là nghề kiếm sống của hắn ta. Hắn ta cũng chỉ là một trong đám lợn ấy. Nhưng ngoài chuyện đó ra, một kẻ như thế liệu có gì để mất khi tham gia vào vụ nổi loạn của Công nương, như những thứ như tôi đã mất?
“Sao chứ, nếu mọi chuyện kết thúc không hay, tôi nghĩ ông ấy sẽ mất đi tính mạng của mình,” nàng hạ giọng nhẹ trả lời, “chẳng lẽ ngài có thể mất mát nhiều hơn thế?”
Gã phác một cử chỉ sốt ruột.
“Nếu mọi chuyện kết thúc không hay... Đúng thế. Lúc đó hắn sẽ lỗ vốn to. Nhưng nếu mọi chuyện thuận buồm xuôi gió, và cuộc bao vây bị triệt thoái, khi đó hắn sẽ chẳng có gì phải sợ. Chỉ có tôi là luôn bị cái chết đe dọa. Cho dù cuộc bao vây này kết thúc ra sao, tôi cũng sẽ chẳng thể nào thoát khỏi sự báo thù của Gian Maria và Guidobaldo. Họ biết tôi đã dính mũi vào. Họ biết rằng hành vi của Công nương là do tôi giúp đỡ, và rằng nếu không có tôi Công nương sẽ chẳng bao giờ chuẩn bị được đầy đủ những thứ cần thiết cho một cuộc kháng cự như thế này. Cho dù chuyện gì sẽ xảy tới với công nương và quý ông Franceso kia, với tôi sẽ không có lối thoát nào.”
Cô thiếu nữ khẽ thở dài, rồi rành rọt hỏi lại Gonzaga: “Không lẽ trước đây ngài chưa từng tính đến điều đó - ngài chưa từng cân nhắc lợi hại - trước khi quyết định dấn thân vào việc này, trước khi chính ngài đã hối thúc tôi đi đến nước này?”
“A phải, tôi cũng đã nghĩ đến,” gã lầm lì trả lời.
“Thế thì sao bây giờ ngài lại phàn nàn?”
Gã trả lời nàng bằng một thái độ thẳng thắn hiếm có và điên dại. Gã nói toạc ra rằng gã đã làm tất cả vì gã si mê nàng, và vì nàng đã có những dấu hiệu cho gã thấy mối tình của mình không phải là vô vọng.
“Tôi đã cho ngài thấy dấu hiệu?” thiếu nữ ngắt lời Gonzaga. “Đức Mẹ làm chứng! Hãy nói rõ ra những dấu hiệu đó để tôi cũng được biết.”
“Chẳng phải công nương luôn ân cần trìu mến với tôi sao?” gã chất vấn. “Chẳng phải công nương luôn muốn có tôi bên cạnh để làm bạn sao? Chẳng phải công nương luôn thích thú mỗi khi nghe tôi ngân những lời ca viết tặng công nương hay sao? Và trong giờ phút khó khăn, công nương cũng đã chẳng quay đến tìm sự giúp đỡ của tôi đây thôi?”
“Gonzaga, hãy tự nhìn xem ngài đáng thương hại đến thế nào?” thiếu nữ đáp với vẻ khinh miệt. “Một phụ nữ cần phải không mỉm cười với ngài, không nói với ngài những lời dịu dàng, không chấp nhận lắng nghe những bản tình ca của ngài, nếu không thì ngài sẽ tự kết luận cô ta phải lòng ngài. Và cho dù tôi có tìm kiếm sự giúp đỡ của ngài trong lúc nguy cấp, như ngài vừa nhắc nhở tôi, chẳng lẽ đó cũng là dấu hiệu chứng tỏ sự si mê của tôi? Không lẽ tất cả các hiệp sĩ đều nghĩ vậy khi một người phụ nữ tìm kiếm sự giúp đỡ của họ trong lúc cùng đường? Nhưng cho dù phán đoán của ngài có đúng đi chăng nữa,” nàng tiếp tục, “liệu điều đó có thể giảm nhẹ đi mối nguy chết người mà ngài đang nói tới? Cho dù ngài có được tình yêu của tôi, liệu điều đó có thế biến ngài thành ai đó khác hơn Romeo Gonzaga, cái đích cho cơn giận dữ của chú tôi và Gian Maria? Ngược lại, tôi nghĩ điều đó chỉ làm tăng thêm mối nguy cho ngài mà thôi.” Nhưng gã đã giúp nàng trút bỏ nốt những ảo tưởng cuối cùng về gã. Trong lúc điên lên vì căm uất, gã đã nói tuột ra với nàng lí luận của gã rằng, một khi đã trở thành chồng nàng, gã sẽ được an toàn.
Nghe tới đây thiếu nữ cười phá lên.
“Và từ những lí luận như thế mà sự ngộ nhận của ngài đã được sinh ra chăng?”
Câu nói của nàng đã chọc đúng tim đen của gã. Run lên bần bật trong cơn cuồng nộ đang khống chế bản thân gã, Gonzaga bước nhanh đến bên cạnh nàng.
“Hãy nói xem, công nương - tại sao cô lại coi lời tỏ tình của Romeo Gonzaga là ngộ nhận trong khi lại khích lệ nó ở một tên phiêu lưu không tên không tuổi?” gã hỏi, giọng run run nặng nhọc.
“Hãy cẩn thận,” nàng cảnh cáo gã.
“Cẩn thận vì cái gì?” gã đáp trả. “Hãy trả lời tôi đi, công nương Valentina. Liệu tôi có phải là kẻ thấp hèn đến nỗi ngay cả việc tôi yêu cô trong ý nghĩ cũng bị coi là trèo cao, trong khi cô lại trao thân vào vòng tay của tên giết thuê võ biền kia, và để hắn hôn cô? Lí luận của cô chẳng phù hợp chút nào với hành động của chính mình.”
“Đồ đê tiện!” thiếu nữ phẫn nộ đáp trả. “Đồ chó ghê tởm!” Trước ánh mắt bừng bừng lửa giận của nàng, gã bất giác lùi lại, bao nhiêu can đảm đều tiêu tan cả. Valentina nhanh chóng kìm nén nỗi căm phẫn của mình, và bằng một giọng nói bình thản đáng sợ, nàng yêu cầu gã tự thu xếp để đến sáng gã không còn ở Roccaleone nữa. “Hãy tận dụng màn đêm,” nàng khuyên gã, “và cố gắng tránh khỏi sự cảnh giác của Gian Maria bằng cách tốt nhất ngài có thể nghĩ ra. Nhưng ngài không thể ở lại đây được nữa.”
Đến lúc này một nỗi sợ hãi khủng khiếp đã xâm chiếm gã công tử bột, xua đi nốt chút giận dữ còn lại của gã. Nói cho công bằng, những gì gã đang cảm thấy không hoàn toàn chỉ là sợ hãi. Gã cũng đồng thời nhận ra rằng nếu muốn cô công nương cao ngạo kia phải trả giá cho cách mà nàng đối xử với gã, nếu muốn trả thù, gã cần phải ở lại đây. Một kế sách của hắn đã biến thành công cốc. Nhưng đầu óc gã không thiếu gì sáng kiến, và thế nào gã cũng tìm được cách khác để đưa Gian Maria tiến vào Roccaleone. Đến lúc đó gã sẽ được uống cạn cốc báo thù. Cô công nương trẻ, sau khi tuyên án trục xuất gã, đã bắt đầu quay đi, nhưng gã đã lao theo nàng, quỳ xuống khẩn thiết van xin nàng hãy nghe gã nói hết.
Valentina, cũng đã bắt đầu thấy ân hận về cách cư xử quá khắt khe của mình, và tự nghĩ rằng trong lúc ghen tuông Gonzaga khó có thể chịu trách nhiệm được về những gì gã đã nói ra, bèn dừng bước để nghe lời cầu khẩn của gã.
“Đừng làm thế, đừng làm thế, công nương ơi,” gã van nài, giọng như sắp khóc. “Đừng đuổi tôi đi khỏi đây. Nếu phải chết, hãy để tôi được chết ở đây, tại Roccaleone, bảo vệ lâu đài đến hơi thở cuối cùng. Nhưng đừng đuổi tôi ra ngoài kia để rơi vào tay Gian Maria. Hắn sẽ treo cổ tôi vì những gì tôi đã làm. Đừng tàn nhẫn với tôi như thế, công nương ơi. Công nương vẫn chịu ơn tôi ít nhiều, đúng thế, và nếu vừa rồi tôi có điên khùng trong khi nói năng với công nương, đó là do tình yêu của tôi dành cho công nương đã đẩy tôi đến chỗ như vậy - tình yêu dành cho công nương và mối nghi ngờ về hành tung của người đàn ông kia, một kẻ không ai trong chúng ta biết gì về thân phận thực. Công nương ơi, hãy tỏ ra rộng lượng một chút. Hãy cho tôi được ở lại.”
Nàng cúi xuống nhìn gã, trong đầu nàng lòng thương hại tranh luận hồi lâu với sự coi thường. Cuối cùng lòng thương hại cũng chiến thắng trong trái tim cứng rắn nhưng luôn nhân từ của Valentina. Nàng cho gã đứng dậy.
“Hãy đi đi, Gonzaga. Về phòng nghỉ ngơi, và hãy ngủ một giấc để có tâm trạng bình ổn hơn. Chúng ta sẽ cùng quên đi những gì ngài đã nói, và ngài sẽ không bao giờ nói lại những điều đó - cũng như về tình yêu ngài nói ngài dành cho tôi.”
Tay đạo đức giả nâng diềm áo khoác của nàng đặt lên môi.
“Cầu Chúa hãy giữ cho trái tim công nương luôn trong sáng, cao thượng và đầy vị tha như thế,” gã thì thầm đứt đoạn. “Tôi biết mình ít xứng đáng đến thế nào với sự khoan hồng của công nương. Nhưng tôi sẽ trả lại xứng đáng, thưa công nương,” gã quả quyết - và thực tâm có ý đó, cho dù hoàn toàn không theo nghĩa ta tưởng.
“Buộc vào một mũi tên rơi xuống mặt lũy ngày hôm qua khi tôi đang đi một mình trên mặt thành,” Gonzaga lạnh lùng đáp.
Lúc này gã đã hoàn hồn. Gã chợt cảm thấy việc phải đối đầu với nguy hiểm chết người, cùng với nỗi sợ hãi vẫn đang xâm chiếm lấy gã, lạ thay, lại cho gã sức mạnh để dựng lên một màn kịch hoàn hảo.
Valentina nhìn gã, không phải không có chút nghi ngờ. Nhưng trên khuôn mặt hồn hậu của Francesco không hề có chút ngờ vực nào. Đôi mắt chàng gần như mỉm cười khi chàng hỏi Gonzaga:
“Tại sao ngài không mang đến cho công nương Valentina?”
Hai má gã công tử đỏ bừng. Gã nhún vai khó chịu, trả lời với giọng run lên bực tức.
“Với một người như ngài, lớn lên trong trại lính và được giáo dục trong các chòi canh, sự sỉ nhục của Gian Maria với tôi trong bức thư này có thể không rõ ràng. Loại người như ngài làm sao biết được chỉ nguyên việc phải cầm lấy mảnh giấy kia đã đủ để tôi cảm thấy tay mình bị vấy bẩn, rằng tôi cảm thấy hổ thẹn ngoài sức tưởng tượng khi nghĩ đến chuyện tên Công tước vô liêm sỉ kia dám gửi cho tôi một mũi tên như thế. Vì thế, thật chẳng dễ gì làm ngài hiểu được tôi không thể chịu nổi việc để người thứ ba thấy sự sỉ nhục mà tôi không có cách báo thù này. Tôi đã xử trí bức thư này theo cách duy nhất tôi thấy thích hợp. Tôi đã vò nát nó rồi vứt đi, cũng như tôi đã tìm cách xóa bỏ nội dung của nó ra khỏi đầu. Nhưng đám do thám tận tụy của ngài, thưa ngài Francesco, đã mang nó đến cho ngài, và nếu nỗi xấu hổ của tôi đã bị đem ra giễu trước đám lính, ít nhất nó cũng đã cứu giúp công nương Valentina. Để làm điều đó, nếu cần, tôi có thể dẹp bỏ sang một bên lòng kiêu hãnh đã khiến tôi im lặng không đề cập đến bức thư này.”
Gã nói lớn tiếng với vẻ bất bình chân thành đến mức hoàn toàn thuyết phục được Francesco và Valentina, và đôi mắt cô thiếu nữ đã dịu đi khi nhìn Gonzaga - Gonzaga tội nghiệp, trái tim mách bảo nàng rằng nàng đã hiểu lầm gã một cách bất công đến thế trong ý nghĩ. Francesco, luôn rộng lượng, tỏ ý cảm thông chân thành với gã.
“Ngài Gonzaga, tôi hiểu nỗi khổ tâm của ngài. Ngài đã nhầm khi cho rằng tôi không thể thông cảm với sự khó xử của ngài.”
Và chàng Bá tước kìm lại không nói gì đến ý kiến của chàng rằng dù gì đi nữa, đáng ra tốt hơn Gonzaga nên trình ngay bức thư đó cho công nương Valentina. Thay vào đó, chàng chỉ cười thoải mái và dẹp bỏ chủ đề đó đi, rồi ngay khi cởi bỏ xong bộ áo giáp, chàng liền đề nghị mọi người cùng vào bàn ăn sáng.
Chàng quay về phòng cất áo giáp, còn Valentina rảo bước bên cạnh Gonzaga về phía phòng ăn, và trong khi cô tìm cách chuộc lại sự nghi ngờ sai lầm của mình, nàng cư xử với gã thậm chí còn thân mật hơn thường nhật.
Thế nhưng vẫn còn một người mà mọi lời đao to búa lớn của Gonzaga nhằm thanh minh về chuyện lá thư vẫn không thuyết phục nổi. Đó là Peppe, người thông thái nhất trong so các anh hề. Anh chàng đã nhanh chân bám theo Francesco, và trong khi chàng hiệp sĩ cởi áo giáp, anh liền nói hết cho chàng nghe những nghi ngờ của mình. Nhưng Francesco đã làm anh chàng mất hết kiên nhẫn, và Peppe buồn bực vùng bỏ đi, thề rằng sự khôn ngoan của một anh hề còn sáng suốt hơn nhiều sự ngu ngốc của một người khôn ngoan.
Trong suốt cả ngày hôm ấy Gonzaga hiếm khi rời Valentina nửa bước. Gã đã trò chuyện gần hết buổi sáng với nàng về thi ca và đủ thứ uyên bác khác, trong đó gã cố trổ hết tài năng để thể hiện sự vượt trội về trí tuệ so với tay Francesco võ biền kia. Vào buổi chiều tà, khi cái nóng ban ngày đã qua đi, và trong khi quý ngài Francesco vẫn đang bận rộn tiến hành một số biện pháp phòng thủ trên tường thành, Gonzaga chơi bóng cùng Valentina và các tùy nữ của nàng - các cô này cũng đã hoàn hồn trở lại sau cơn kinh hãi lúc sáng.
Buổi sáng hôm đó Gonzaga đã ở vào thế cùng đường, phải chứng kiến toan tính của gã tan thành mây khói. Chiều hôm đó, sau trọn một ngày ở bên Valentina - và nàng luôn dịu dàng thân thiện với gã - Gonzaga một lần nữa lấy lại tự tin vào sức quyến rũ của mình, và đầu óc nông cạn của gã lại thì thầm thổi hi vọng vào tâm hồn gã, rằng cuối cùng thì mọi chuyện có thể vẫn xuôi chèo mát mái như gã đã dự kiến ban đầu, chỉ cần gã đi từng nước cờ thật khôn khéo, và đừng làm hỏng việc bằng những hành động nóng vội mà đã một lần suýt làm gã xôi hỏng bỏng không. Mưu đồ của gã càng được cổ vũ khi tối hôm đó một thông điệp lại được gửi tới từ phía Gian Maria, lúc đó đã hoàn toàn đoán chắc rằng kế hoạch của Gonzaga đã thất bại. Công tước tuyên bố rằng, vì ngài không có ý định gây ra cảnh máu chảy đầu rơi chỉ vì sự bướng bỉnh của gã khùng tự phong cho mình là Viên Trấn Thủ Của Công Nương Valentine, ngài sẽ tạm hoãn cuộc pháo kích, hi vọng rằng cái đói sẽ làm lực lượng đồn trú trở nên biết điều hơn.
Francesco đã đọc to thông điệp này cho đám lính của công nương, và cả đám đều rộ lên khoái trá.
Lòng tin tưởng đặt vào chàng tăng lên gấp bội trước bằng chứng hùng hồn về sự đúng đắn của những lời chàng dự đoán. Kết quả là đến giờ ăn tối tất cả mọi người ngồi quanh bàn đều vui vẻ, và không ai vui vẻ hơn quý ngài Gonzaga, phô trương trong bộ đồ màu tím bằng lụa đắt tiền.
Francesco là người đầu tiên đứng dậy rời bàn ăn, chàng xin phép công nương Valentina rút lui, vì lí do rằng một số công việc đang chờ chàng trên mặt lũy. Nàng chấp thuận, rồi ngồi im lặng trầm ngâm, không để ý đến những câu nói liến thoắng của Romeo, cũng như những vần thơ của Petrarca mà gã bắt đầu hát cho mọi người nghe. Mọi ý nghĩ trong đầu nàng đều hướng tới người vừa rời bàn ăn. Từ khoảnh khắc nguy nan khi hai người nhìn sâu vào mắt nhau trên mặt lũy vào sáng hôm ấy, và nhận ra những điều thầm kín mà mỗi người đều chưa thổ lộ, nàng hầu như chưa có dịp nào được nói với chàng dù chỉ một câu ngắn ngủi. Tại sao chàng không đến với nàng? Nàng tự hỏi. Rồi nàng chợt nhớ ra suốt cả ngày hôm ấy Gonzaga luôn dính lấy nàng như hình với bóng, đồng thời cũng nhận ra nàng thèm được ở bên Francesco biết bao, và bỗng trở nên ngượng ngùng đến kì lạ.
Nhưng còn mạnh hơn cảm giác ngượng ngùng là niềm khát khao được ở bên chàng lúc này, được nghe chàng nói; được chàng nhìn thẳng vào đôi mắt nàng lần nữa với cái nhìn như chàng đã nhìn nàng lúc sáng, khi nỗi lo sợ cho chàng đã khiến nàng tìm cách van nài chàng đừng một mình đối đầu với đám lính nổi loạn đớn hèn. Một người phụ nữ trưởng thành hơn, hay có kinh nghiệm hơn, hẳn đã kiên nhẫn chờ chàng đến tìm. Nhưng Valentina, với bản tính ngây thơ, không bao giờ nghĩ đến những chiêu trò quyến rũ khôn ngoan. Nàng lặng lẽ đứng dậy rời bàn ăn trước khi bài hát của Gonzaga chấm dứt, và cũng lặng lẽ rời khỏi căn phòng.
Đó là một buổi tối đẹp trời, bầu không khí tràn ngập hương hoa đồng nội từ phía đồng bằng màu mỡ đưa lại, và nền trời đêm xanh thẫm lấp lánh sao sáng lên ở một góc nhờ mảnh trăng thượng tuần. Một vầng trăng, nàng chợt nghĩ, giống như vầng trăng nàng đã ngắm khi nhớ đến chàng vào buổi tối sau cuộc gặp ngắn ngủi giữa hai người ở Acquasparta. Nàng đi về phía bức tường thành phía Bắc, nơi chàng đã nói có việc phải làm, và ở phía xa nàng nhận ra hình dáng một người đàn ông - người duy nhất đang đứng canh - đang tựa người vào vách tường thành, nhìn xuống phía những đốm lửa phát ra từ trại của Gian Maria. Người đàn ông này không đội mũ, và mạng lưới lấp lánh vàng trên mái tóc chàng khiến nàng lập tức nhận ra. Nàng khẽ khàng bước đến sau lưng chàng.
“Người ta đang nằm mơ ở đây sao, thưa ngài Francesco?” khi đã đến bên cạnh chàng, nàng bèn cất tiếng hỏi, từng từ rung lên như cười khẽ.
Nghe thấy giọng nói của nàng, chàng giật mình quay lại, rồi cũng bật cười, nhẹ nhàng và vui vẻ.
“Đây là một buổi tối cho những giấc mơ, và đúng là tôi đang mơ thật. Nhưng công nương đã làm chúng tan mất rồi.”
“Ngài làm tôi thấy buồn quá,” cô thiếu nữ trêu chọc. “Hẳn những giấc mơ ấy phải tuyệt vời lắm, vì để được đến đây tận hưởng, ngài đã sẵn sàng rời bỏ... chúng tôi.”
“Vâng... đó là những giấc mơ tuyệt vời,” chàng đáp. “Nhưng vẫn không tránh khỏi pha lẫn một chút buồn, và cũng phù phiếm như mọi giấc mơ khác. Công nương có quyền xua chúng đi, vì tất cả chúng đều về công nương.”
“Về tôi?” nàng hỏi, trái tim bắt đầu đập dồn dập và nhuộm lên đôi má nàng một màu đỏ ửng, nàng phải thầm cảm ơn màn đêm đã che đi giùm.
“Phải, thưa công nương - về công nương và về lần đầu tiên chúng ta gặp nhau trong khu rừng ở Acquasparta. Công nương còn nhớ chứ?”
“Có, tôi vẫn nhớ,” nàng thì thầm đầy trìu mến.
“Và công nương còn nhớ lúc đó tôi đã thề sẽ là hiệp sĩ của công nương, sẽ mãi mãi phụng sự công nương? Có ai ngờ được vinh hạnh mà tôi vẫn hằng ao ước đó cuối cùng cũng được trao vào tay tôi kia chứ?”
Thiếu nữ không trả lời, tất thảy mọi ý nghĩ của nàng đều lùi trở về cuộc gặp gỡ đầu tiên đó, một kỉ niệm đã bao lần nàng nâng niu hồi tưởng lại.
“Lúc đó tôi cũng đang nghĩ,” Francesco lại tiếp tục, “về Gian Maria, kẻ đang rình rập dưới kia, và về cuộc bao vây đáng hổ thẹn này.”
“Ngài... ngài không hối tiếc gì chứ?” thiếu nữ ngập ngừng, vì những lời nói cuối cùng của chàng không khỏi làm nàng thoáng thất vọng.
“Hối tiếc?”
“Vì đã ở lại đây với tôi. Vì sa chân vào cái họ gọi là vụ nổi loạn của tôi?”
Chàng khẽ bật cười, đôi mắt nhìn chăm chăm xuống dải nước lóng lánh ánh trăng bên dưới.
“Tôi chỉ hối tiếc rằng rồi sẽ đến lúc cuộc vây hãm này kết thúc; khi đó công nương và tôi sẽ ai đi đường nấy,” chàng mạnh bạo trả lời. Lúc này chàng đã quay mặt lại nhìn thẳng vào mắt nàng, giọng nói của chàng chợt trở nên sôi nổi. “Nhưng ở lại đây chỉ huy cuộc kháng cự kiêu hãnh này và trao cho công nương chút giúp đỡ nhỏ nhoi tôi có thể thì không - về chuyện này tôi sẽ không bao giờ hối tiếc. Đây là điều cao cả nhất tôi đã làm được trong đời lính của mình. Tôi đã tới Roccaleone với một thông điệp cảnh báo; nhưng trong sâu thẳm trái tim mình, tôi đã thầm hi vọng rằng tôi có thể làm được nhiều hơn là một sứ giả báo tin; rằng tôi có thể được ở lại bên công nương phụng sự như tôi đang phụng sự.”
“Nếu không có ngài hẳn họ đã dùng vũ lực ép tôi quy thuận rồi.”
“Có thể là như thế. Nhưng chừng nào tôi còn ở đây, tôi không nghĩ rằng họ làm nổi điều đó. Tôi đang nóng ruột muốn biết những gì đang xảy ra ở Babbiano. Nếu tôi có thể biết được tình hình ở đó, tôi đã có thể giúp công nương cảm thấy nhẹ nhõm bằng cách khẳng định chắc chắn rằng cuộc bao vây này khó có thể kéo dài hơn vài ngày nữa. Gian Maria sẽ buộc phải quay về nhà nếu không muốn mất ngai vàng. Và nếu ông ta chẳng còn là Công tước nữa, chú công nương sẽ không còn lí do gì để tiếp tục tán thành cuộc đeo đuổi tỏ tình của ông ta. Với công nương, đó hẳn là một tin mừng. Còn với tôi... Than ôi! Sao tôi lại ước muốn thế nhỉ?”
Chàng quay mặt đi nhìn thẳng vào màn đêm thăm thẳm, nhưng giọng nói của chàng nghẹn lại vì những tình cảm đang vò xé trong tim. Thiếu nữ vẫn lặng im, và như thể được tiếp thêm can đảm trước sự im lặng của nàng, được tiếp thêm tự tin bởi những gì chàng đã đọc được trong đôi mắt nàng sáng ngày hôm đó, chàng kêu lên: “Công nương, tôi ước gì có thể mở một con đường xuyên qua vòng vây kia, và mang công nương đến một miền đất bình yên tươi đẹp, một nơi không còn triều đình, không còn các ông hoàng. Nhưng vì điều đó là không thể, công nương yêu dấu của tôi, tôi ước gì cuộc vây hãm này cứ kéo dài mãi mãi.”
Và rồi - phải chăng làn gió đêm nhẹ nhàng mơn man thổi qua mái tóc chàng đang đùa bỡn chàng với lời thì thầm, “Cả tôi cũng ước mong như thế.” Chàng quay lại phía nàng, đôi bàn tay chàng, rám nắng và run rẩy, nắm lấy đôi bàn tay trắng muốt của nàng đang tì lên một tảng đá.
“Valentina!” chàng khẽ reo lên, giọng nói chỉ như một tiếng thì thầm, đôi mắt cháy bỏng đắm đuối tìm kiếm đôi mắt đang lúng túng quay đi như trốn tránh của nàng. Và rồi, cũng nhanh chóng như khi bùng lên, ngọn lửa trong ánh mắt chàng tắt lịm. Chàng nhấc đôi tay khỏi bàn tay nàng, thở dài, ánh mắt quay trở lại hướng xuống khu trại phía dưới. “Hãy tha thứ, hãy quên đi, công nương,” chàng cay đắng thì thầm, “những gì mà trong cơn điên khùng của mình tôi đã ngộ nhận.”
Nàng vẫn đứng yên lặng hồi lâu, rồi nàng nhẹ bước đến bên chàng, thì thầm đáp lại: “Nhưng nếu tôi không coi đó là ngộ nhận thì sao?”
Sững người, chàng quay vụt lại đối diện với nàng, cả hai đứng sát cạnh nhau, nhìn thẳng vào mắt nhau, và trong hai người cái nhìn của nàng ít rụt rè hơn. Cứ như thế họ đứng im trong giây lát. Rồi chàng lắc đầu lên tiếng, giọng nói buồn da diết:
“Công nương nên nghĩ thế là hơn,” chàng trả lời.
“Tốt hơn? Nhưng tại sao?”
“Công nương, tôi đâu phải là Công tước.”
“Thế thì đã sao?” nàng kêu lên phẫn nộ. “Đang có một ông Công tước ngồi dưới kia kìa. Ồ, thưa ngài, làm sao tôi có thể coi là ngộ nhận khi đó chính là những lời tôi vẫn ước ao được nghe thấy từ ngài? Tước vị của ngài đối với tôi đâu có nghĩa lí gì? Tôi chỉ biết ngài là hiệp sĩ chân chính nhất, nhà quý tộc cao thượng nhất, và là người bạn can trường nhất đã đến giúp đỡ cho một cô gái đơn độc trong cơn hoạn nạn. Chẳng lẽ ngài quên lí do nào đã dẫn tôi đến cuộc phản kháng này sao? Đó là vì tôi là một người phụ nữ, và không hề đòi hỏi ở cuộc đời nhiều hơn những gì một người phụ nữ đáng được hưởng - nhưng cũng không ít hơn.”
Đến đây nàng ngừng bặt, một lần nữa máu lại dồn lên làm đôi má nàng đỏ bừng khi nàng chợt nghĩ mình đã quá nóng vội khi nói ra, và đối với chàng lời lẽ của nàng hẳn là quá mạnh bạo. Valentina hơi quay người khỏi phía chàng Bá tước, bước tới tì người lên vách tường thành, nhìn đăm đăm vào màn đêm. Trong lúc nàng đứng yên như thế, một giọng nói nồng nhiệt thì thầm bên tai nàng:
“Valentina, có linh hồn của tôi làm chứng, tôi yêu em!” Và rồi những lời thì thầm khiến trái tim cô thiếu nữ vỡ òa vì hạnh phúc bỗng chấm dứt đột ngột như bị nghẹt lại.
Một lần nữa, tay chàng lại tìm đến tay nàng, đôi tay nàng ngoan ngoãn để chàng nắm lấy như thể sẵn sàng trao gửi cho chàng cả cuộc đời sau lời thổ lộ ngọt ngào ấy, và lúc này giọng nói của chàng đã trở lại điềm tĩnh hơn.
“Tại sao chúng mình lại lừa dối bản thân bằng những hi vọng tàn nhẫn như thế, Valentina yêu dấu của tôi?” chàng thì thầm. “Tương lai vẫn luôn còn đó. Rồi sẽ đến lúc cuộc bao vây này chấm dứt, và khi đó, Gian Maria trở về nhà, em sẽ được tự do rời khỏi đây. Khi đó em sẽ đi đâu?”
Nàng ngước mắt lên nhìn chàng ngơ ngác như không hiểu chàng đang nói gì, đôi mắt nàng trở nên hoang mang, cho dù trong bóng tối chàng không thể nào nhìn thấy.
“Em sẽ đi bất cứ đâu anh muốn. Ngoài ra em còn biết đi đâu nữa?” nàng nói, giọng thoáng chút đắng cay.
Chàng sững người. Chàng đã không hề chờ đợi một câu trả lời như thế.
“Nhưng còn chú em...?”
“Chẳng lẽ em còn nợ nần gì ông ấy nữa? Ôi, em đã nghĩ mãi về chuyện đó, và cho đến... cho đến tận sáng nay, dường như tu viện sẽ là nơi trú ẩn cuối cùng của đời em. Phần lớn cuộc đời non trẻ của mình em đã sống tại Santa Sofia, và một chút trải nghiệm có được trong thời gian sống tại triều đình của chú em chẳng hề làm em muốn biết về thế giới này nhiều hơn nữa. Mẹ bề trên cũng có vẻ quý em. Chắc bà sẽ chịu nhận em trở lại, trừ phi...”
Nàng ngừng bặt rồi ngước mắt lên nhìn chàng Bá tước, trước cái nhìn tin cậy và trao gửi ngọt ngào ấy, chàng thấy mình như đang bay bổng trong một giấc mơ. Chàng không còn nhớ gì đến chuyện nàng là cháu gái của Công tước Urbino, cũng quên hẳn chàng là Bá rước Aquila, quý phái thật, nhưng chẳng quyền uy giàu có gì, và chắc chắn không phải là một đám môn đăng hộ đối với nàng, và dưới con mắt của Guidobaldo chàng sẽ chẳng hơn gì một tay hiệp sĩ giang hồ lang thang không tên tuổi địa vị như chàng đang mạo nhận lúc này.
Chàng tiến lại gần nàng, hai tay chàng - như thể tuân theo một mệnh lệnh còn mạnh mẽ hơn cả ý chí của chính chàng, có lẽ là mệnh lệnh không lời từ đôi mắt dịu dàng của nàng - bèn giữ lấy đôi vai nàng, cả cõi lòng chàng phơi bày qua ánh mắt đang đau đáu nhìn nàng. Rồi, với một tiếng reo nghẹn ngào, chàng ôm chặt lấy nàng. Trong khoảnh khắc nàng đứng yên, run rẩy trong vòng tay chàng, mái tóc nâu dài của nàng cọ vào cằm chàng, tim nàng đập rộn sát tim chàng. Bất ngờ cúi xuống, chàng hôn lên môi nàng. Nàng không cự lại, một sự chấp thuận dịu dàng như mời gọi. Nhưng sau đó, nàng khẽ đưa tay đẩy chàng ra; và Francesco, luôn tuân theo bất cứ ý muốn nào dù nhỏ nhất của nàng, bèn kìm nén đam mê đang bùng cháy và buông nàng ra.
“Tâm hồn của tôi!” chàng reo lên vui sướng. “Bây giờ em là của tôi, cho dù chuyện gì xảy đến. Không ai, Gian Maria hay tất cả các Công tước Thiên Chúa giáo trên đời này có thể cướp được em khỏi tay tôi.”
Nàng khẽ đặt tay lên môi Francesco để buộc chàng ngừng lời, chàng liền hôn lên lòng bàn tay nàng, khiến nàng vừa rụt tay lại vừa cười khúc khích. Một lát sau, vẻ mặt tươi cười của nàng chợt trở nên hết sức nghiêm túc, nàng đưa tay chỉ xuống phía doanh trại của Công tước: “Hãy mở cho em một con đường thoát khỏi cuộc bao vây này,” nàng nói, “và mang em đi khỏi Urbino - đến một nơi xa, nơi mà quyền lực của Guidobaldo và cuộc trả thù của Gian Maria không thể đeo đuổi ám ảnh chúng mình được nữa - và anh sẽ có em mãi mãi. Nhưng cho đến lúc đó, hai chúng mình hãy cùng giao ước kiềm chế giữ khoảng cách về... về chuyện này. Ở đây có những việc cần đến một người đàn ông mạnh mẽ, mà tối nay nếu em yếu lòng, em cũng có thể khiến anh yếu lòng, như thế cũng có nghĩa là tận số với cả hai chúng mình. Em đặt hết niềm tin vào sức mạnh của anh, Franceschino yêu dấu của em, hiệp sĩ chân chính của em.”
Chàng những muốn trả lời nàng. Chàng còn quá nhiều điều phải thổ lộ - tên tuổi, thân phận của chàng. Nhưng nàng đã chỉ về phía đầu cầu thang dẫn lên tường thành, nơi một bóng người đang bước dần lên.
“Lính canh đang đến kìa,” Valentina nói. “Giờ để em lại đây một mình nào, Francesco yêu dấu. Đi đi. Muộn rồi.”
Chàng Bá tước cúi thấp người chào, luôn luôn tuân phục với thái độ của một hiệp sĩ chân chính, đoạn quay đi, lòng rạo rực.
Valentina đứng dõi theo bóng dáng chàng đang xa dần cho đến khi khuất hẳn sau khúc quanh của tường thành. Rồi thở dài khoan khoái, như thể muốn tạ ơn số phận đã đem đến niềm vui lớn lao này cho cuộc đời mình, nàng tựa người vào vách tường thành, nhìn chăm chăm vào màn đêm, hai má ửng hồng, trong ngực vẫn còn đập thình thịch. Nàng khẽ cười, tiếng cười phát ra từ niềm hạnh phúc bất chợt đang chiếm lấy toàn bộ tâm trí nàng. Nàng ném về phía trại của Gian Maria một cái nhìn khinh miệt. Sức mạnh của tay Công tước kia liệu có thể khuất phục nơi nàng, khi người anh hùng kia từ nay về sau sẽ mãi mãi ở bên cạnh nàng để chở che, bảo vệ?
Nghĩ đến đây, nàng chợt thấy bản thân cuộc bao vây này cũng thật hài hước, oái oăm. Khi hùng dùng vũ lực tới đây, Gian Maria đã tìm cách khuất phục nàng phải trở thành vợ gã; nhưng tất cả những gì gã làm được là đẩy nàng vào vòng tay một người đàn ông khác, người mà nhờ chính cuộc bao vây này nàng đã hiểu được con người thật và từ đó đã yêu chàng. Buổi đêm ấm áp, mùi thơm nhẹ nhàng đưa lại từ những cánh đồng bên dưới như hòa điệu với tâm hồn nàng đang bay bổng, làn gió đêm nhè nhẹ mơn man vuốt ve đôi má trẻ trung như khẽ thì thầm nhắc lại những lời yêu đương say đắm đang tràn ngập trái tim nàng. Vào thời khắc ấy, những bức tường cũ kĩ xám xịt của Roccaleone đối với Valentina chính là vườn địa đàng dưới trần gian, và từ đôi môi hé mở của nàng khẽ vang lên giai điệu ngọt ngào của một bản tình ca cổ. Nhưng cũng như ở vườn địa đàng trong câu chuyên cũ - than ôi - ở đây cũng có một con rắn độc đang lặng lẽ trườn tới sau lưng nàng, và bắt đầu rít lên bên tai nàng. Giọng nói của con rắn độc đó chính là giọng nói của Romeo Gonzaga.
“Tôi thực sự cảm thấy được an ủi, công nương ạ, khi mà ít nhất vẫn còn một người ở Roccaleone còn lòng dạ để ca hát.”
Giật mình choàng tỉnh khỏi tâm trạng mơ màng hạnh phúc bởi giọng nói ngọt xớt nhưng lúc này không hiểu sao đầy vẻ hằn học, cô thiếu nữ quay người lại đối mặt với người vừa lên tiếng.
Nhìn thấy khuôn mặt trắng bệch của gã, đôi mắt đầy thù hận như có lửa, bất giác thiếu nữ rùng mình ớn lạnh. Nàng nhìn qua vai gã về phía mà trước đó nàng thoáng thấy bóng lính canh. Không có bóng bất cứ ai trên tường thành. Chỉ có họ, và Gonzaga trông đáng sợ kì lạ.
Một lúc lâu, sự im lặng căng thẳng vẫn đè nặng lên cả hai, chỉ còn nghe thấy tiếng nước chảy róc rách dưới hào và tiếng hô hăm dọa: “Ai, đứng lại!” của lính canh vẳng lại từ phía trại của Gian Maria.
Cuối cùng thiếu nữ trở nên lúng túng, băn khoăn tự hỏi không biết Gonzaga đã nghe thấy những gì giữa nàng và Francesco, cũng như gã đã nhìn thấy những gì.
“Nhưng, Gonzaga này,” nàng trả lời gã, “ngài cũng đã hát đấy thôi, lúc tôi rời khỏi phòng đi tới đây ấy.”
“... Để thì thụt hẹn hò dưới trăng khuya với tay đâm thuê chém mướn chết tiệt kia, với cái gã du đãng, với tên lưu manh đầu đường xó chợ đó.”
“Gonzaga! Ngài dám!”
“Dám?” gã nhạo lại nàng, đầy kích động. “Cô mà cũng có quyền nói về chuyện ‘dám’ hay ‘không dám’ à? - Cô, cháu gái của Guidobaldo da Montefeltro, công nương của dòng tộc quyền quý và danh tiếng Rovere, sau khi đã mặt dày mày dạn trao mình cho một tên đầy tớ hạ tiện như hắn ta, một tên giết thuê, một kẻ lưu manh, một thằng con hoang? Thế mà cô còn ra vẻ, và nói với tôi bằng cái giọng trịch thượng đó, trong khi đáng lẽ nỗi hổ thẹn đã khiến cô không chết ngất thì cũng bị cấm khẩu rồi?”
“Gonzaga,” cô thiếu nữ đáp trả, khuôn mặt trắng bệch không khác gì gã công tử bột, nhưng giọng nói cứng cỏi sắc lạnh vì phẫn nộ. “Hãy đi khuất mắt tôi - ngay lập tức, nếu không tôi sẽ sai người cho ngài một trận - đến khi tuốt xương ra.”
Gã nhìn trừng trừng vào nàng giây lát như kẻ mất trí. Đoạn, giơ thẳng hai cánh tay lên trời rồi buông thõng xuống hai bên sườn, gã nhún vai cười phá lên một cách độc địa. Nhưng không hề rời đi lấy một bước chân.
“Hãy gọi người của công nương đến đây,” gã trả lời, giọng lạc đi. “Muốn làm gì tôi thì cứ làm. Đánh tôi tuốt xương hay chết luôn cũng được - hãy coi như đó là phần thưởng dành cho tất cả những gì tôi đã làm, tất cả những gì tôi đã phải mạo hiểm, tất cả những gì tôi đã từ bỏ vì cô. Như thế mới tương xứng với những hành vi khác của cô chứ.”
Nàng cố nhìn thẳng vào mắt gã trong bóng tối, ngực nàng phập phồng mãnh liệt trong nỗ lực trấn tĩnh trở lại trước khi trả lời.
“Ngài Gonzaga”, cuối cùng nàng lên tiếng, “tôi không phủ nhận rằng ngài đã phụng sự tôi rất trung thành khi giúp tôi bỏ trốn khỏi Urbino...”
“Nhai lại chuyện đó làm gì?” gã dè bỉu. “Đó là sự phục vụ mà cô chỉ tạm thời lợi dụng cho tới khi kẻ khác xuất hiện để cô có thể dành cho hắn ta sự tin cậy và chức chỉ huy pháo đài của cô. Vậy thì còn nhai lại chuyện đó làm gì?”
“Để cho ngài thấy sự phục vụ mà ngài ám chỉ đến đã được trả công sòng phẳng,” cô thiếu nữ cứng cỏi trả đòn. “Bằng cách chỉ trích tôi, ngài đã được trả công, và bằng cách sỉ nhục tôi ngài đã xóa sạch sự biết ơn tôi đã dành cho ngài.”
“Một lí luận thật có lợi cho cô,” gã mỉa mai. “Vậy là tôi bị quẳng đi như một cái áo rách, và cái áo được coi là đã được đền đáp xứng đáng vì sau bao nhiêu lần dãi dầu sương gió nó đã trở nên bạc màu xơ chỉ.”
Lúc này Valentina không khỏi cảm thấy lời trách cứ của gã không phải không có lí. Có lẽ nàng đã cư xử với gã hơi khắc nghiệt quá.
“Gonzaga, chẳng lẽ ngài nghĩ rằng,” nàng nói, giọng đã dịu đi đôi chút, “vì ngài đã phụng sự tôi mà ngài có quyền lăng mạ tôi và người hiệp sĩ cũng đã tận tâm phục vụ tôi, lại còn...”
“Làm sao cái gọi là phụng sự của hắn ta có thể so sánh với những gì tôi đã làm? Có gì hắn làm mà tôi đã không làm nhiều hơn?”
“Có cần phải nói ra không? Khi đám lính ở đây nổi loạn...”
“Hừ! Đừng đưa những chuyện đó ra át tôi. Có Chúa chúng giám! Cầm đầu một lũ lợn bẩn thỉu như thế vốn là nghề kiếm sống của hắn ta. Hắn ta cũng chỉ là một trong đám lợn ấy. Nhưng ngoài chuyện đó ra, một kẻ như thế liệu có gì để mất khi tham gia vào vụ nổi loạn của Công nương, như những thứ như tôi đã mất?
“Sao chứ, nếu mọi chuyện kết thúc không hay, tôi nghĩ ông ấy sẽ mất đi tính mạng của mình,” nàng hạ giọng nhẹ trả lời, “chẳng lẽ ngài có thể mất mát nhiều hơn thế?”
Gã phác một cử chỉ sốt ruột.
“Nếu mọi chuyện kết thúc không hay... Đúng thế. Lúc đó hắn sẽ lỗ vốn to. Nhưng nếu mọi chuyện thuận buồm xuôi gió, và cuộc bao vây bị triệt thoái, khi đó hắn sẽ chẳng có gì phải sợ. Chỉ có tôi là luôn bị cái chết đe dọa. Cho dù cuộc bao vây này kết thúc ra sao, tôi cũng sẽ chẳng thể nào thoát khỏi sự báo thù của Gian Maria và Guidobaldo. Họ biết tôi đã dính mũi vào. Họ biết rằng hành vi của Công nương là do tôi giúp đỡ, và rằng nếu không có tôi Công nương sẽ chẳng bao giờ chuẩn bị được đầy đủ những thứ cần thiết cho một cuộc kháng cự như thế này. Cho dù chuyện gì sẽ xảy tới với công nương và quý ông Franceso kia, với tôi sẽ không có lối thoát nào.”
Cô thiếu nữ khẽ thở dài, rồi rành rọt hỏi lại Gonzaga: “Không lẽ trước đây ngài chưa từng tính đến điều đó - ngài chưa từng cân nhắc lợi hại - trước khi quyết định dấn thân vào việc này, trước khi chính ngài đã hối thúc tôi đi đến nước này?”
“A phải, tôi cũng đã nghĩ đến,” gã lầm lì trả lời.
“Thế thì sao bây giờ ngài lại phàn nàn?”
Gã trả lời nàng bằng một thái độ thẳng thắn hiếm có và điên dại. Gã nói toạc ra rằng gã đã làm tất cả vì gã si mê nàng, và vì nàng đã có những dấu hiệu cho gã thấy mối tình của mình không phải là vô vọng.
“Tôi đã cho ngài thấy dấu hiệu?” thiếu nữ ngắt lời Gonzaga. “Đức Mẹ làm chứng! Hãy nói rõ ra những dấu hiệu đó để tôi cũng được biết.”
“Chẳng phải công nương luôn ân cần trìu mến với tôi sao?” gã chất vấn. “Chẳng phải công nương luôn muốn có tôi bên cạnh để làm bạn sao? Chẳng phải công nương luôn thích thú mỗi khi nghe tôi ngân những lời ca viết tặng công nương hay sao? Và trong giờ phút khó khăn, công nương cũng đã chẳng quay đến tìm sự giúp đỡ của tôi đây thôi?”
“Gonzaga, hãy tự nhìn xem ngài đáng thương hại đến thế nào?” thiếu nữ đáp với vẻ khinh miệt. “Một phụ nữ cần phải không mỉm cười với ngài, không nói với ngài những lời dịu dàng, không chấp nhận lắng nghe những bản tình ca của ngài, nếu không thì ngài sẽ tự kết luận cô ta phải lòng ngài. Và cho dù tôi có tìm kiếm sự giúp đỡ của ngài trong lúc nguy cấp, như ngài vừa nhắc nhở tôi, chẳng lẽ đó cũng là dấu hiệu chứng tỏ sự si mê của tôi? Không lẽ tất cả các hiệp sĩ đều nghĩ vậy khi một người phụ nữ tìm kiếm sự giúp đỡ của họ trong lúc cùng đường? Nhưng cho dù phán đoán của ngài có đúng đi chăng nữa,” nàng tiếp tục, “liệu điều đó có thể giảm nhẹ đi mối nguy chết người mà ngài đang nói tới? Cho dù ngài có được tình yêu của tôi, liệu điều đó có thế biến ngài thành ai đó khác hơn Romeo Gonzaga, cái đích cho cơn giận dữ của chú tôi và Gian Maria? Ngược lại, tôi nghĩ điều đó chỉ làm tăng thêm mối nguy cho ngài mà thôi.” Nhưng gã đã giúp nàng trút bỏ nốt những ảo tưởng cuối cùng về gã. Trong lúc điên lên vì căm uất, gã đã nói tuột ra với nàng lí luận của gã rằng, một khi đã trở thành chồng nàng, gã sẽ được an toàn.
Nghe tới đây thiếu nữ cười phá lên.
“Và từ những lí luận như thế mà sự ngộ nhận của ngài đã được sinh ra chăng?”
Câu nói của nàng đã chọc đúng tim đen của gã. Run lên bần bật trong cơn cuồng nộ đang khống chế bản thân gã, Gonzaga bước nhanh đến bên cạnh nàng.
“Hãy nói xem, công nương - tại sao cô lại coi lời tỏ tình của Romeo Gonzaga là ngộ nhận trong khi lại khích lệ nó ở một tên phiêu lưu không tên không tuổi?” gã hỏi, giọng run run nặng nhọc.
“Hãy cẩn thận,” nàng cảnh cáo gã.
“Cẩn thận vì cái gì?” gã đáp trả. “Hãy trả lời tôi đi, công nương Valentina. Liệu tôi có phải là kẻ thấp hèn đến nỗi ngay cả việc tôi yêu cô trong ý nghĩ cũng bị coi là trèo cao, trong khi cô lại trao thân vào vòng tay của tên giết thuê võ biền kia, và để hắn hôn cô? Lí luận của cô chẳng phù hợp chút nào với hành động của chính mình.”
“Đồ đê tiện!” thiếu nữ phẫn nộ đáp trả. “Đồ chó ghê tởm!” Trước ánh mắt bừng bừng lửa giận của nàng, gã bất giác lùi lại, bao nhiêu can đảm đều tiêu tan cả. Valentina nhanh chóng kìm nén nỗi căm phẫn của mình, và bằng một giọng nói bình thản đáng sợ, nàng yêu cầu gã tự thu xếp để đến sáng gã không còn ở Roccaleone nữa. “Hãy tận dụng màn đêm,” nàng khuyên gã, “và cố gắng tránh khỏi sự cảnh giác của Gian Maria bằng cách tốt nhất ngài có thể nghĩ ra. Nhưng ngài không thể ở lại đây được nữa.”
Đến lúc này một nỗi sợ hãi khủng khiếp đã xâm chiếm gã công tử bột, xua đi nốt chút giận dữ còn lại của gã. Nói cho công bằng, những gì gã đang cảm thấy không hoàn toàn chỉ là sợ hãi. Gã cũng đồng thời nhận ra rằng nếu muốn cô công nương cao ngạo kia phải trả giá cho cách mà nàng đối xử với gã, nếu muốn trả thù, gã cần phải ở lại đây. Một kế sách của hắn đã biến thành công cốc. Nhưng đầu óc gã không thiếu gì sáng kiến, và thế nào gã cũng tìm được cách khác để đưa Gian Maria tiến vào Roccaleone. Đến lúc đó gã sẽ được uống cạn cốc báo thù. Cô công nương trẻ, sau khi tuyên án trục xuất gã, đã bắt đầu quay đi, nhưng gã đã lao theo nàng, quỳ xuống khẩn thiết van xin nàng hãy nghe gã nói hết.
Valentina, cũng đã bắt đầu thấy ân hận về cách cư xử quá khắt khe của mình, và tự nghĩ rằng trong lúc ghen tuông Gonzaga khó có thể chịu trách nhiệm được về những gì gã đã nói ra, bèn dừng bước để nghe lời cầu khẩn của gã.
“Đừng làm thế, đừng làm thế, công nương ơi,” gã van nài, giọng như sắp khóc. “Đừng đuổi tôi đi khỏi đây. Nếu phải chết, hãy để tôi được chết ở đây, tại Roccaleone, bảo vệ lâu đài đến hơi thở cuối cùng. Nhưng đừng đuổi tôi ra ngoài kia để rơi vào tay Gian Maria. Hắn sẽ treo cổ tôi vì những gì tôi đã làm. Đừng tàn nhẫn với tôi như thế, công nương ơi. Công nương vẫn chịu ơn tôi ít nhiều, đúng thế, và nếu vừa rồi tôi có điên khùng trong khi nói năng với công nương, đó là do tình yêu của tôi dành cho công nương đã đẩy tôi đến chỗ như vậy - tình yêu dành cho công nương và mối nghi ngờ về hành tung của người đàn ông kia, một kẻ không ai trong chúng ta biết gì về thân phận thực. Công nương ơi, hãy tỏ ra rộng lượng một chút. Hãy cho tôi được ở lại.”
Nàng cúi xuống nhìn gã, trong đầu nàng lòng thương hại tranh luận hồi lâu với sự coi thường. Cuối cùng lòng thương hại cũng chiến thắng trong trái tim cứng rắn nhưng luôn nhân từ của Valentina. Nàng cho gã đứng dậy.
“Hãy đi đi, Gonzaga. Về phòng nghỉ ngơi, và hãy ngủ một giấc để có tâm trạng bình ổn hơn. Chúng ta sẽ cùng quên đi những gì ngài đã nói, và ngài sẽ không bao giờ nói lại những điều đó - cũng như về tình yêu ngài nói ngài dành cho tôi.”
Tay đạo đức giả nâng diềm áo khoác của nàng đặt lên môi.
“Cầu Chúa hãy giữ cho trái tim công nương luôn trong sáng, cao thượng và đầy vị tha như thế,” gã thì thầm đứt đoạn. “Tôi biết mình ít xứng đáng đến thế nào với sự khoan hồng của công nương. Nhưng tôi sẽ trả lại xứng đáng, thưa công nương,” gã quả quyết - và thực tâm có ý đó, cho dù hoàn toàn không theo nghĩa ta tưởng.
